Cha̍p-lio̍k
1937年6月627期 27-30
I. Tang-pō͘ Kàu-hoē Gō͘-nî-lâi ê chìn-pō͘.
1. Gō͘-nî chêng ū khì āu-soaⁿ, hit sî kuí-nā ê kiû-tō-chiá ū teh tha̍k pe̍h-oē-jī, ū o̍h gîm-si. Chit pái koh khì, tú-tio̍h in í-keng niá soé-lé ji̍p kàu-hoē, koh iā ū ín-chhoā in ê tiōng-hu kap gín-ná.
2. I[sic]-chêng āu-soaⁿ ê Kàu-hoē bô poàⁿ uī ū to̍k-li̍p. Taⁿ ū nn̄g só͘-chāi ê kàu-hoē chìn-pō͘ kàu to̍k-li̍p; chhiáⁿ Bo̍k-su iā chhut-la̍t teh pang-chān in ê Chi-hoē.
3. Kuí-nā só͘-chāi ê kàu-hoē ū teh siat-hoat beh khí sin pài-tn̂g, á-sī siu-lí siok-sià, iā ū-ê teh siūⁿ beh siat Iù-tī-hn̂g.
4. Hit pêng ê kàu-hoē ū chin kám-sim ê hoē-iú. Bô hiâm lō͘ hn̄g, iāng gín-ná kiâⁿ saⁿ tiám cheng chiah kàu pài-tn̂g, iáu-kú ū siông-siông lâi hù lé-pài. M̄-nā án-ni, tī in ta̍uh-ta̍uh choè ka-têng lé-pài, soà ín-chhoā in keh-piah ê lâng.
5. Ū só͘-chāi ê Pò͘-tō-tuī chīn-tiong, in ê chí-bē ū sì-koè khì pò͘-tō, tì-kàu ū lâng ū boé chū-choán-chhia, bô hiâm kan-khó͘ lâi thoàn-liān kàu oē hiáu chē, thang khì kàu hn̄g-hn̄g; he̍k-sī soaⁿ-kha á-sī chin-choē chng-ni̍h ê só͘-chāi thoân tō-lí. M̄-nā án-ni, iû-goân ū saⁿ-kap chū-chi̍p ka-têng lé-pài; sūn ki-hoē chhiáⁿ in só͘ bat ê lâng lâi hù, ēng Siōng-tè pó-poè ê tō-lí kóng hō͘ in thiaⁿ.
Lán tāi-ke kò-jîn kò-jîn nā o̍h hiah ê chí-bē ê khoán-sit, siat-hoat lán ê kang kàu ū sî-kan thang chhut-goā choè Iâ-so͘ ê kan-chèng, goá khak-sìn koh bô kú, lán Tâi-oân ê peh-sìⁿ khah toā pō͘-hūn ê lâng, beh ū ki-hoē thang thiaⁿ-kìⁿ tit-kiù ê tō-lí. (Bín Má-lī)
II. Iú-ek ê e̍k-oā.
(Pháiⁿ-tiong chhē hó)
Koa Siat-kai
Tuì pháiⁿ ê tiong-kan hoat-kiàn hó.
Chāi-chá Lô-má chin chhut-miâ ê tiau-khek-ka Michaelangelo, chi̍t ji̍t kiâⁿ lō͘ ê sî, tī lō͘-piⁿ khoàⁿ-kìⁿ chi̍t-tè bak-thô͘ chin lâ-sâm, chin pháiⁿ khoàⁿ ê chio̍h-thâu.
I chiū kā i khioh khí-lâi, the̍h tńg-khì i ê chhù soé chheng-khì, āu-lâi ēng i ê thuî-á kap chha̍k-á lâi tiau-khek, choè chi̍t ê chin hó-khoàⁿ ê tiau-khek-phín.
Kàu tī hiān-kim chit tè tiau-khek ê chio̍h-thâu, sī chhut-miâ ê tiau-khek-phín, sī hō͘ sè-kài só͘ tin-tiōng--ê. Chit tè chio̍h-thâu tī lō͘-piⁿ, Lô-má ê lâng ta̍k-ji̍t káng chheng káng-bān, tuì hit tiâu lō͘ keng-kè, lóng khoàⁿ chit tè chio̍h-thâu khoàⁿ m̄ khí, khoàⁿ m̄ chiūⁿ ba̍k; sī lâng só͘ bô chù-ba̍k--ê, sī lâng só͘ bô-ài-tihN8--ê. Michaelangelo ū khioh khí-lâi, kā i tiau-khek, hō͘ i chiâⁿ-choè sè-kài chhut-miâ ê tiau-khek-phín.
Sui-jiân sī lâng só͘ m̄-ti̍h ê mi̍h, iáu-kú chiâⁿ-choè sè-kài ê tin-tiōng.
Che sī tuì tī Michaelangelo tuì lō͘-piⁿ pháiⁿ-pháiⁿ ê chio̍h-thâu, chhē-chhut i ê hó-chhù, bat i ê kè-ta̍t. Chiū-sī tuì pháiⁿ ê tiong-kan chhē-chhut hó ê tiám.
Tī Tiong-kok Sòng-tiâu chhut-miâ ê ha̍k-chiá Chiu Tun-î, ū choè chit phiⁿ bûn miâ choè "ài-liân-soat", -sī teh lūn khí i ài liân-hoe ê ì-kiàn.
Lāi-tiong ū chi̍t-kù ì-sù sī kóng, Liân-hoe sui-jiân sī chhut tuì thô͘-bê, chóng-sī i ê hoe bô bak-tio̍h hit ê lâ-sâm.
Liân-hoe sui-jiân sī tuì chin lâ-sâm ê thô͘-bê tiong hoat khí-lâi, iáu-kú i ê hoe bô bak-tio̍h hit ê lâ-sâm, chin chheng-khì, chin suí. Che sī tuì tī Chiu Tun-î tuì tī thô͘-bê tiong só͘ hoat ê liân-hoe, chhē-chhut hit ê bí-tiám.
Tī sè-kan thang kóng, oh-tit ū oân-choân hó ê mi̍h. Tuì kò-jîn ê sí-chó͘ hām-lo̍h choē í-lâi, sè-kan pìⁿ-choè bô oân-choân ê sè-kan. Lâng bô oân-choân, só͘-í lâng-lâng só͘ chhòng--ê, lâng só͘ kiàn-siat--ê, lâng só͘ cho͘-chit--ê, chū-jiân iā sī boē-oē oân-choân; in-uī lâng pún-sin í-keng bô oân-choân lah.
Só͘-í lán ê khoàⁿ hoat, m̄-thang tuì hó-tiong chhē pháiⁿ:-Chhin-chhiūⁿ sio̍k-gú kóng, "Chhui-mô͘ kiû chhû" "pûn koe-mn̂g chhē khang-chhuì". Tio̍h o̍h chit nn̄g-ê gâu-lâng, oē-hiáu tuì pháiⁿ-tiong chhē-chhut hó tiám.
Pó-lô chhin-chhiūⁿ só͘ kiàn-tì ê Kàu-hoē, iā-sī ū choē-choē ê būn-toê(Chham-khoàⁿ Ko-lîm-to).
Si-nih ū kóng, "Ke̍k hó-sū iā ū o͘-tiám". Lâng nā kè-thâu teh iau-kiû oân-choân--ê, ū-sî hoán-tńg oē sit-bāng. Lâng nā oē-hiáu tuì pháiⁿ-tiong chhē hó, chiū oē tit-tio̍h choē-choē lī-ek.
ǹg-bāng lán tāi-ke saⁿ-kap chhut-la̍t o̍h Chú ê khoán-sit, m̄-sī chhē-chhut lâng ê pháiⁿ--chhù, hoán-tńg sī gâu tông-chêng, gâu thé-thiap, gâu lîn-bín tāng-choē ê lâng.
III. Sìn-gióng ê Kong-hn̂g.
(Siau Lo̍k-siān)
1. Ki-tok ê Kàu-hoē khiàm-kheh Siōng-tè toā káng ê chuí lâi koàn-ak; chóng-sī hit ê chuí-thâu phah pháiⁿ, tì-kàu bô chuí thang lâi. Choē-choē lâng bô iàu-kín beh siu-lí chuí-thâu, ka-kī khui kó͘-chîⁿ[sic], ka-kī kiong-kip. Chóng-sī ka-kī soè-soè ê chíⁿ só͘ koàn-ak ê chhân-hn̂g sī ke̍k sió koàn-ak ê chhân-hn̂g sī ke̍k sió pō͘-hūn, koh tio̍h chhut chin choē la̍t. Ka-kī sui-bóng oē tit-tio̍h tām-po̍h chuí,iā khoàⁿ sì-koè lóng bô chuí thang lūn-te̍k, lán kiám ū pêng-an? Kàu-hoē nā pìⁿ-choè kò-jîn chú-gī ê kàu-hoē, í-keng sī bô Siōng-tè ê Sîn tī-hia, sī ná sit-la̍t.
Kám-kak chek-jīm iàu-kín tio̍h siu-lí chuí-thâu ū loā-choē lâng? Lán ê sian-siⁿ siông-siông chhut-goā, uī-tio̍h ài siu-lí chuí-thâu, hō͘ toā káng ê oa̍h-miā chuí oē lâu kàu choân kàu-hoē, hoē-iú chin m̄-ài. Chóng-sī lán tio̍h an-sim, kin-ná-ji̍t put-chí pit-iàu hit khoán ê kang. Chuí-thâu nā siu-lí hó, tāi-ke thang tit-tio̍h lūn-te̍k, iā hit ê chuí iû-goân lâu-ji̍p lán ka-kī ê kàu-hoē.
2. Ū sìn-gióng tio̍h ū bêng-khak. ái[sic]-māi, siang-bīn kng, siang-bīn hó, che sī kî-hêng ê sìn-gióng. Sìn-gióng kiám bô kà-sī lán ài tit-tio̍h chi̍t hāng, tio̍h chi̍t hāng pàng-sak, choè hi-seng. ài tit-tio̍h nn̄g hāng, sī kàu-gia̍h tì-sek, iā sī bô kàu-gia̍h ióng-khì. uī-tio̍h kiaⁿ lâng, á-sī ài kè-bô͘ sím-mi̍h sū, tì-kàu chiâⁿ choè nn̄g têng jîn-keh ê lâng, sī lán só͘ tio̍h kéng-séng--ê. Chhuì kóng chi̍t khoán, sim-koaⁿ khǹg chi̍t khoán, kiâⁿ khi-phiàn lâng, koh khi-phiàn ka-kī ê liông-sim. Che lán bô sǹg choè choē mah? Tio̍h sêng-si̍t, che sī Siōng-tè tuì thâu kàu bé ê iau-kiû. "Chhuì chhin-jia̍t, sim kan-ok, chhin-chhiūⁿ huî-khì an-gûn ê che-tái" (Chim-giân 26:23).
3. "Goán ê kè-sit tī Lí ê bīn-chêng ke-thiⁿ choē-choē, choē-ok choè kan-chèng kò goán; choē-koà kap goán saⁿ-kap tī-teh, lūn kàu goán ê choē-koà, goán lóng chai; chiū-sī poē-ge̍k, m̄-jīn Iâ-hô-hoa, oa̍t-tò-tńg m̄ tè goán ê Siōng-tè, kóng chhut chè-ap kap poē-ge̍k ê oē, sim siūⁿ pe̍h-chha̍t oē chiū soà kóng-chhut. Koh kong-pêng choán tńg thè-āu, kong-gī khiā tī hn̄g-hn̄g; sêng-si̍t poa̍h-tó tī koe-lō͘, chèng-ti̍t iā boē chìn-ji̍p. Sêng-si̍t chió-chió; lī-khui pháiⁿ--ê, hoán-tńg chiâⁿ-choè siū chhiúⁿ ê mi̍h; hit-sî Iâ-hô-hoa khoàⁿ-kìⁿ, in-uī bô kong gī, chiū put-chí bô hoaⁿ-hí"(Í-sài-a 59:12-15).
IV. Tî-hông ké sian-ti
"Tio̍h tî-hông ké sian-ti". In-uī ū chit kù ê kéng-kò, ia̍h hō͘ lán thang chai, lâng nā bô soè-jī chhim-siūⁿ, khiā-chāi tī sì-chiàⁿ ê sìn-chiàⁿ ê sìn-gióng[sic], chiū khoài-khoài siū ké sian-ti ê bê-he̍k. Lūn sian-ti ê chin, ké tek-khak m̄-sī hō͘ lâng chhìn-chhái khoàⁿ oē bat. Nā suî-piān hō͘ lâng khoàⁿ oē bat, i liâm-piⁿ bián choán-chia̍h, ia̍h bô lâng oē ji̍p bê-he̍k, chiū sè-kan ia̍h bô ké sian-ti. Chóng-sī sè-kan si̍t-chāi ū ké sian-ti, in ê ké-choè chin khá-biāu, siông-siông hō͘ lâng tiû-tû m̄-káⁿ kù[sic]-choa̍t i, tì-kàu hō͘ kàu-hoē tú-tio̍h pháiⁿ éng-hióng, hit ê sún-hāi sī hui-siông. Pó-lô tuì Ka-lia̍p-thài ê hoē-iú kóng, "Nā ū lâng thoân hok-im hō͘ lín, koh-iūⁿ tī lín só͘ bat siū ê, i tio̍h siū chiù-chó͘". Í-keng sìn lâi siū soé-lé. Í-keng thoat-lī choē-ok ê tāng-tàⁿ, lâi tiàm tī Chú ê un-tián tiong ê lâng, nā-sī koh-chài giâu-gî i pún sin ê tit-kiù, giâu-gî Sèng Sîn só͘ choè tī i ê kang-tiâⁿ, lâi tui-kiû lâng ê sin-kî, sè-kan ê sin-khoán--ê, si̍t-chāi sī ko͘-hū Chú kiù lán ê toā-un.
Chóng-sī lán beh cháiⁿ-iūⁿ lâi hun-piat ké sian-ti, lán beh cháiⁿ-iūⁿ lâi ka-kī khiā-chāi tī sì-chiàⁿ ê sìn-gióng? Ū kuí-nā tiám lán thang chù-ì ê só͘-chāi, lán thang ēng án-ni lâi hun-pia̍t kap tî-hông:-
1. Khoàⁿ in ê sìn-gióng siáⁿ khoán?
2. Khoàⁿ in ū chiàu Sèng-keng bô?
3. Khoàⁿ in ū ha̍p tō-tek á bô?
4. Khoàⁿ in ê thài-tō͘ siáⁿ-khoán?
1. Ké sian-ti iû-goân sī thoân Chú ê miâ. In hián-chhut chin jia̍t-sim khah iâⁿ-kè phó͘-thong ê thoân-kàu-chiá ê khoán-sit. Só͘-í án-ni, tuì goā-bīn lâi khoàⁿ ê sî, chin oh-tit hun-piat. Chóng-sī nā khoàⁿ kàu tī lāi-bīn, chiū oē chai in ê sìn-gióng sī kap lán bô siāng khoán. Ké sian-ti ê sìn-gióng sī ēng lâng choè tiong-sim, ta̍k hāng sū lóng sī lī-iōng Siōng-tè, kiû lâng ê bo̍k-tek. iàu-kín i pìⁿ ê sîn-jiah, boē kì-tit thoân hok-im, m̄-chai kioh lâng ê hoán-hoé, lêng-hûn ê tit-tio̍h i-hó sī koh-khah toā, koh-khah iàu-kín ê sîn-jiah. In sī tuì-tiōng jio̍k-thé kè thâu tī lêng-hûn. In ê sìn-gióng ê pún-chit kap īⁿ-kàu-tô͘ bô koh-iūⁿ. Sī tuì lâng ê tōng-ki lâi chiū-kūn Siōng-tè, sī uī-tio̍h lâng ê Siōng-tè. án-ni kap Ki-tok-kàu ê sìn-gióng ū pún-chit-tek koh-iūⁿ ê só͘-chāi, só͘-í nā-sī chū-kí pún-uī ê sìn-gióng, á-sī pêng-sò͘ ê sìn-gióng seng-oa̍h bô khak-si̍t ê lâng, khiok khoài-khoài ji̍p chit hō ê bê-he̍k, nā-sī lán koat-toàn tio̍h tî-hông chit hō hui sìn-gióng-tek ê īⁿ-toan.
2. Téng-bīn só͘ kóng ké sian-ti ê sìn-gióng, í-keng m̄-sī ū ha̍h Sèng-keng ê sìn-gióng. Koh in ê kà-sī kap só͘ choè ia̍h choē-choē m̄ ha̍p Sèng-keng. In só͘ thoân ê tō-lí lóng sī teh soan-thoân in kā lâng i-pīⁿ koáⁿ-kuí. Nā-sī chiàu Sèng-keng Iâ-so͘ ū kìm-chí, bo̍h-tit kā lâng kóng. In sī tuì-tiōng jio̍k-thé, khoàⁿ lâng ê phoà-pīⁿ sī choē-ok, khah tāng choē ê sī sí, lâng nā iáu oa̍h tī sè-kan chiū-sī ū sìn-gióng, chiū-sī bô choē. Chit khoán ê kóng-hoat lóng m̄-sī chiàu Sèng-keng. Lâng nā hiâm in, in chiū suî-sî kā lâng chiù-chó͘, soà soan-thoân in ê chiù-chó͘ ê hāu-le̍k ū hō͘ lâng sí. In só͘ bat ê Sèng-keng sī pō͘-hūn-tek, chiàu só͘ ài lâi koé-seh, in m̄-bat choân-thé, m̄-bat chin ê ì-gī, in ê sìn-gióng kap Sèng-keng tuì-hoán, beh thái oē chiàu Sèng-keng?
3. Chū-kí soan-thoân ê khoa-kháu, phòng-hong, kóng pe̍h-chha̍t, ké-choè, chiah-ê sī tō-tek-siōng só͘ boē tit thang iông-ún tit ê sū. Tō-tek -siōng to boē iông-ún tit, sìn-gióng-siōng beh thài oē iông-ún tit. Ké sian-ti pe̍h-chha̍t soan-thoân in oē i-pīⁿ, koáⁿ-kuí, bê-he̍k chhián-sìn ê lâng. Ū lâng phoà-pīⁿ tú beh hó, chiū kóng sī in i-hó. Ū lâng āu-lâi hoán-tńg khah siong-tiōng, in ia̍h m̄-chai, sì-koè soan-thoân kóng hō͘ in i-hó. án-ni hoán-tńg hō͘ lâng giâu-gî Sèng Sîn ê koân-lêng. Koh ū-ê choân-jiân bô iáⁿ, in ia̍h soan-thoân bó͘ lâng pīⁿ-sè joā kip, tuì in kā i kî-tó chiū chek-sî hó. án-ni si̍t-chāi sī hui-siông ê pe̍h-chha̍t.
4. Ké sian-ti ê thài-tō͘ sī hui-siông khoa kháu, koh ké khiam-pi, káⁿ suî-piān khoàⁿ-khin bû-sī pa̍t lâng ê kang-tiâⁿ. In káⁿ bû-sī choân sè-kài ê kàu-hoē, kóng sī Mô͘-kuí teh choè kang .Giám-jiân ê sū-si̍t. Sèng Sîn ê kang-chok in káⁿ bû-sī, bông bo̍k-tek(盲目的)ê chū-khoa, kám-chêng-tek ê chiú-chuì, o̍h pa̍t lâng ê hêng-iông kap ké-choè ê siaⁿ-im, chhin-chhiūⁿ kông-jîn, Sèng Sîn thái ū tiàm tī hit khoán lâng ê lāi-bīn? Ū-sî ké-khàu, hián-chhut pi-ai thòng-khó͘ ê siaⁿ-im, hián-chhut oán-jiân chhin-chhiūⁿ tē-ga̍k ê khoán-sit, siáⁿ lâng oē thang sêng-jīn in ê só͘ thoân sī chin-si̍t Ki-tok ê hok-im ah?
Choè-āu lâi kóng, ké sian-ti khí-chho͘ sī khah iù-tī. āu-lâi siū lâng hiâm kap phoe-phêng, in ê chhuì sui-jiân hoán-khòng, chóng-sī sū-si̍t siōng in teh siū kàu-io̍k. Só͘-í in chiām-chiām oē oāⁿ in ê hong-hoat, kàu to͘-chhī chiū hián-chhut khah su-bûn, kàu hiuⁿ-chng chiū koh chiàu in ê chho͘-ló͘ ê hoat-tō͘. Tuì choân-thé lâi khoàⁿ, in keng-giām nā choē, chiū oē ná iok-sok ka-kī lâi ha̍h chèng-lâng ê iau-kiû, thang tit-tio̍h lâng ê hoan-gêng. In ê sim-toé nā si̍t-chāi piàn-oāⁿ lâi khîⁿ-tiâu tī Sèng-su-tek ê sìn-gióng, chiū in ê kang si̍t-chāi thang choè Chú ê lō͘-ēng. Chóng-sī in ê siū kàu-io̍k nā kan-ta hān-tēng tī goā-phê, sim-toé choân-jiân bô piàn-oāⁿ, iû-goân sī khiā tī hoán Sèng-su-tek ê sìn-gióng, iû-goân choè bu̍t-chit-tek, Mô͘-kuí ê lô͘-châi, kan-ta chìn-pō͘ tī koh-khah gâu ké-choè in ê goā-māu, chiū in ê hāi kàu-hoē sī koh-khah siong-tiōng. Só͘-í lán tio̍h khûn tha̍k Sèng-keng, soè-jī lâi gián-kiù, kiû Sèng Sîn khui-khé lán ê sim-ba̍k, hō͘ lán oē chin-si̍t lâi bat Sèng-keng ê kun-pún-tek ê chin-lí, hō͘ lán tuì án-ni oē khiā-chāi tī sì-chiàⁿ ê sìn-gióng, m̄-bián khoài-khoài ji̍p bê-he̍k.
V. Tèng-chèng chit-tiâu.
(Pak-pō͘ Phian-chhip-pō͘)
Kàu-hoē-pò 4 ge̍h hō tē 28 bīn, Pak-pō͘ Tiong-hoē tē 23 tiâu ê kì-sū, chiàu Phian-chhip-pō͘-hoē tī 3 ge̍h ê gī-koat, ū ē-bīn só͘ kì ê lí-iû, só͘-í ài chhú-siau.
"Pak-pō͘ Tiong-hoē tē 23 tiâu só͘ pò koan-hē pó͘-chō͘ Biâu-lek[sic], Kong-koán ê chín-chai uì-būn-kim, chiàu Pō͘-oân ê tiong-kan ū lâng só͘ thiaⁿ-kìⁿ ê, chiū-sī chit tiâu chîⁿ chiah thok Châi-bū-pō͘ khì gián-kiù, khoàⁿ ū thang siat-hoat á bô? In-uī ū chit khoán ê īⁿ-gī, só͘-í gī-koat chit tiâu m̄-bián lo̍h tī Kàu-hoē-pò, soà thok Su-kì siá phoe kā Tiong-hoē Su-kì thong-ti."
VI. Kong-kò.
Tâi-oân Tāi-hoē Sèng-si Pō͘-hoē só͘ pī-pān ê Sin Sèng-si Chhì-ēng-pán í-keng ū hiàn hō͘ Tâi-oân Tāi-hoē, tit-tio̍h chiap-la̍p, thang kám-siā Chú. Tī chit ê Sin Sèng-si ê seng-sán-kî, ū tit-tio̍h chin-choē ê iú-chì-chiá te̍k-pia̍t tàu oān-chō͘, he̍k-sī kim-chîⁿ ê kì-hù, á-sī phó͘, í-ki̍p koa-sû ê tèng-chèng, ū tàu chīn-la̍t, tì-ì kā tāi-ke seh to-siā.
Chóng-sī chin-choē uī ū kià chhì-ēng-pán khì hō͘ in ê, iáu-bē siu-tio̍h in ê kì-hù-kim ê oān-chō͘, tī-chia ài pài-thok lia̍t-uī chiah khah koáⁿ-kín chiong só͘ ài kì-hù ê chîⁿ-gia̍h kià-lâi 福音社(替振台灣二一八番) lâi tàu pó͘-chhiong keng-huì ê put-chiok.
ēng án-ni seh-siā kap pài-thok.
(Lo̍h Sian-chhun).