Sìn-gióng ê Hēng-hok
1937年8月629期 6-8
Tuì kó͘-chá kàu hiān-kim, lâng-lâng teh tui-kiû hēng-hok. Bô-lūn lāu, siàu-liân, lâm-lú lóng teh kiû hēng-hok. ìn-tō͘ lâng chin-chē bê-sìn, nā khì Se-chōng ê bó͘-mi̍h hô sé seng-khu, chiū oē tit-tio̍h boē-lâi ke̍k-lo̍k ê éng-seng, só͘-í bô hiâm poâⁿ-soaⁿ koè-niá ê khùn-lân, ài khì hia sûn-lé ê lâng káng-bān. Chhin-chhiūⁿ án-ni, lâng chin pek-chhiat, tì-ì teh tui-kiû hēng-hok, tī êng-hoâ hù-kuì ê tiong-kan lâi tui-kiû; nā tiàm chháu-chhù ê lâng, chiū kóng tiàm hiā-chhù--ê khah hēng-hok, tiàm hiā-chhù--ê kóng khiā koân-lâu--ê khah hēng-hok, khiā koân-lâu--ê kóng kuì-cho̍k, chun-kuì ê lâng khah ū hēng-hok. Eng-kok ê Sek-su-pí-a(Shakepeare) só͘ chò ê hì-khek マクベスchiū-sī chit khoán su-siúⁿ ê lâng. Bān-lâng teh su-siúⁿ, iau-kiû hēng-hok, chóng-sī chhoē bē-tàng-tio̍h. Só͘-í thoân-tō--ê kóng, "Khang-hu ê khang-hu......bān-sū lóng sī khang-hu". Eng-kok ê si-jînバイロン(Byuron) chin hó-gia̍h koh hó jîn-châi, sì-koè phiau-liû, hòng-sù ê seng-oa̍h, kiat-kio̍k iû-goân bô hoat-kiàn-tio̍h hēng-hok, sí tī goā-pang.
Tha̍k Lō͘-ka 17:21, Iâ-so͘ ìn Hoat-lī-sài lâng kóng, "Siōng-tè ê kok lîm-kàu m̄-sī hián-jiân; iā boē kóng tit, Tī chia, á-sī tī-hia, in-uī Siōng-tè ê kok sī tī lín lāi-tiong." Chiàu Iâ-so͘ ê ì-sù, Siōng-tè ê kok chiū-sī si̍t-hiān tī ū sìn-sim, ū boán-chiok ê lâng ê tiong-kan, nā ū kám-siā, ū hoaⁿ-hí ê só͘-chāi, tī-hia ū hēng-hok. Iû-thài lâng ki-chhì Iâ-so͘ koáⁿ-kuí sī khò kuí-ông Pia̍t-se-pok, nā-sī Iâ-so͘ ìn kóng, "Goá nā khò Siōng-tè ê Sîn koáⁿ-kuí, chiū Siōng-tè ê kok í-keng kàu lín lah"(Má-thài 12:28). Khó-kiàn lán nā sìn Iâ-so͘ sī Siōng-tè ê kiáⁿ, sī lán ê Kiù-chú, nā lán hoaⁿ-hí sūn-thàn I, chiap-la̍p I, sìn-khò I, lán chiū-sī hēng-hok ê lâng. Ná-pho-lûn pêng-tiāⁿ Au-chiu ta̍k kok, sim-lāi nā bô boán-chiok, iû-goân m̄-sī hēng-hok. Chiàu án-ni lâi lūn, chū-tōng-chhia ê ūn-choán-chhiú khah hēng-hok, á-sī chē tī hit lāi-bīn ê ko-kuì ê lâng-kheh khah hēng-hok, che m̄-sī lán suî-sî oē thang toàn-tēng ê oē. Gân Hoê(顏回) ke̍k-sàn, m̄ chiâⁿ chia̍h, ēng chhiú-khiau chò chím-thâu teh khùn, iā ū hēng-hok. Hi-lia̍p kok ū chi̍t ê tiat-ha̍k-chiá, khùn tī chi̍t ê toā-tháng-lāi chò chhù, iā ū hēng-hok. A-le̍k-san-tāi tāi-tè hóng-būn i ê sî, ka-kī kóng, i pí goá khah hēng-hok. Khó-kiàn hēng-hok ê só͘-chāi sī ū sìn-gióng kap bô sìn-gióng ê cheng-chha jî-í.
"Lūn o̍h Ki-tok" ê tù-chiá, tiong-se ê sèng-tô͘ トーマス,アケンビス(Thomas à Kempis) kóng ū 4 hāng thang hō͘ lán tit-tio̍h pêng-an kap hēng-hok:-(1) Tio̍h kam-goān sūn-thàn Siōng-tè ê chí-ì(Má-thài 26;39); Iok-hān 5:30, 6:38). (2) Kiû ka-kī ê lī-ek khah chió, kiû pa̍t lâng ê lī-ek khah chē(I Ko-lîm-to 10:24). (3) Kiû chē boé-uī, koh jīn ka-kī pí pa̍t lâng khah ham-bān=劣等(Lō͘-ka 14:10). (4) Siông-siông hi-bōng koh khún-kiû Siōng -tè ê chí-ì, ē oân-choân chhiong-moá lí(Má-thài 6:10)=(í-siōng 4 hāng pit-chiá tuì Eng-bûn hoan-e̍k, chhau-lio̍k tī-chia).
Taⁿ lán beh tit-tio̍h boán-chiok, chò ū hēng-hok ê lâng, Sèng-chheh kà-sī lán sím-mi̍h? Siông-sè tha̍k-liáu Sèng-chheh, thang chai ū nn̄g hāng ê pì-koat, chi̍t-hāng chek-ke̍k-tek ê hong-bīn, chi̍t-hāng siau-ke̍k-tek ê hong-bīn. Chek-ke̍k-tek hong-bīn, chiū-sī sìn Siōng-tè sī chû-ài ê Thiⁿ Pē, oá-khò I, chiong chū-kí ê ūn-miā kau-tài tī I ê sèng-chhiú, chhin-chhiūⁿ siáu-jî sìn-nāi i ê lāu-pē, chiū ū an-sim. Siau-ke̍k-tek ê hong-bīn thang hun chò 3 toāⁿ:-(1) Khoàⁿ hiān-sè chò chiām-sî ê chū-só͘, Sèng-chheh kóng lán sī "chhut-goā-lâng, sī kià-kha--ê." Thian-lō͘-le̍k-thêng ê tù-chiá Bûn Iok-hān pí-phēng jîn-seng choè ū bo̍k-tek ê lú-hêng, kóng lâng lóng sī chò chhut-goā. Tiong-kok kó͘-chá ê si-jîn Lí-thài-pe̍k(李太白) ê si, kóng, "Thiⁿ-tē sī bān-mi̍h ê ge̍k-lō͘[sic], kong-im sī 100 tāi ê koè-kheh(天地為萬物之逆路[sic]，光陰乃百代之過客也)" . Só͘-í jîn-seng ê lú-hêng tio̍h kheng-chong(輕裝), bô khiàm-ēng tì ông-bō--ê kā lí koāⁿ hêng-lí. Lú-chú m̄-thang toà chin-chē i-ho̍k, pó-chio̍h, ta̍t chîⁿ chng-thāⁿ ê mi̍h, in-uī Sèng-chheh iau-kiû lán tan-sûn ê seng-oa̍h. Pó-lô kiò lán ēng hó só͘-kiâⁿ chò chng-thāⁿ. Iâ-so͘ hoan-hù lán tio̍h chún-pī, kiò lán o̍h hit 5 ê ū tì-sek ê chāi-sek-lú, chin kám-sim, ū pī-pān iû piān-piān thang ngiâ-chih sin kiáⁿ-sài. "Iû" thang pí-phēng kî-tó, sìn-gióng, khiam-sùn, chû-siān kap pa̍t hāng ê hó-sū. "Hit ê ji̍t, hit ê sî," thang pí-phēng Ki-tok ê chài-lîm, á-sī lán ê sí-ji̍t. Pó-lô kià hō͘ Thê-mô͘-thài ê phoe chiân-su tē 5 chiuⁿ, kéng-kài hó-gia̍h lâng bo̍h-tit chū-ko, bo̍h-tit oá-khò chîⁿ-châi, tio̍h chò hó-sū, khîⁿ-tiâu chin ê oa̍h-miā (17-19 chat).
(2) Tē 2 toāⁿ, chiū-sī tio̍h siūⁿ beh sí ê sî ê kong-kéng. Pó-lô kóng, "In-uī lán chhut-sì bô toà sím-mi̍h lâi, koè-sì iā bē-ē toà sím-mi̍h khì (sio-siāng tē 6 chiuⁿ tē 7 chat). Hiah ê siūⁿ beh hoat-châi--ê, chiū hām-lo̍h lô-bāng, thàn su-io̍k, kàu-boé bia̍t-bô, in-uī siū bê-he̍k, lī-khui tō-lí, pàng-sak Siōng-tè, só͘-í tham-châi sī bān-ok ê kin-goân (9, 10 chat).
Eng-kok ê soat-kàu-chiá ヂェレミー、テーラー(Jereny [sic] Taylor) = i ū tù chi̍t-pún chheh, kiò-chò "Sèng ê siⁿ kap sèng ê sí" = ū kóng, "Lán ta̍k ji̍t lóng chiām-chiām teh sí, lâng sī chhin-chhiūⁿ chuí-phoe̍h."
Ji̍t-pún ê kó͘-bûn, Hong-tiōng-kì (方丈記) ū chi̍t-chām án-ni kóng, 行く河の流れは絶えずして、しかも元の水にあらず、淀に浮ぶ水泡は且つ消へ且つ結びて留まることな、し世の中の人を住家を又かくの如し.(Hô-chuí teh lâu bô soah, chóng-sī m̄-sī goân-pún hiah ê chuí, phû-khí-lâi chhián-chuí ê phoe̍h, ū-sî siau--khì, ū-sî kiat kui-lia̍p bô lâu--teh, sè-kan ê lâng kap só͘ toà ê chhù iā-sī án-ni). Sèng-chheh pò lán chai, Chú lîm-kàu ê ji̍t chhin-chhiūⁿ chha̍t thàu-mî lâi, bô lâng chai, chhin-chhiūⁿ toā kan-khó͘ kàu tī ū sin-īn ê hū-jîn-lâng (I Thiap-sat-lô-nî-ka 5:1-3).
(3) Tē 3 toāⁿ, hō͘ lán thang siūⁿ--ê, chiū-sī kap lán sio-siāng kéng-gū ê chin-chē. "Pí siōng put-chiok, pí hā iú û." Khó-kiàn, lâng nā tiāⁿ-tiāⁿ beh pí siōng ê chiū chai put-chiok, chiū ê put-pêng, chóng-sī nā khoàⁿ pêⁿ-bīn, chiū kap lán siāng kéng-gū ê chin-chē, m̄-nā án-ni, pí lán khah hā ê iáu ū.
Sè-kan ū chin-chē khó-lîn ê lâng, khoàⁿ bē liáu, chhoē bē chiâu-tio̍h. Ū lâng i ê bó͘ phoà-pīⁿ, i ê kiáⁿ-jî teh iau-gō, ū lâng thàn bô kàu thang chia̍h, ji̍t-ji̍t pēⁿ-sí chin-chē. Tú-tio̍h phoà-pēⁿ, pi-ai, khó͘-thàng, put-hēng ê sū kóng bē liáu. Nā khoàⁿ chit sè-kan sī khó͘-hái, bô só͘ ǹg-bāng, bô só͘ oá-khò, ū sím-mi̍h thang him-siān? Chóng-sī Ki-tok-tô͘ tio̍h tuì sìn lâi tit pêng-an, lâi khah-iâⁿ sè-kan (Iok-hān 14:27, 16:33; I Iok-hān 5:3-5). nā khoàⁿ sè-kan, him-bō͘ sè-kan ê mi̍h, bē bián-tit hō͘ lán ti̍t-ti̍t beh kóng put-chiok, chóng-sī lán nā í-keng ū keng-giām jîn-seng ê khùn-lân, koh kám-kak Chú ê in, chiū bē kìm-tit hō͘ lán piáu-chhut bē kóng--tit ê tông-chêng, tī hiah ê tú-tio̍h chin put-hēng ê lâng. Choè-āu sūn-soà kóng chi̍t kù, chiū-sī Siōng-tè ê kok sī ū chiong-lâi ê sèng-chit, lán iáu-boē khoàⁿ-tio̍h--ê, m̄-sī tuì lán ê ló͘-le̍k ē tit si̍t-hiān, sī Siōng-tè ê siúⁿ-sù, lán tio̍h ǹg-bāng, tio̍h kî-tó lâi thèng-hāu.
