Sìn-gióng

Keh Hô-lia̍t

1937年9月630期      24-25

  Lūn sìn-gióng ê sū, tī-chia goá boē thang kóng chin-choē, kan-ta ài chiong ē-bīn só͘ kì 3 hāng kap lán saⁿ-kap siūⁿ chiū hó.

  I. Ki-tok-kàu sìn-gióng ū joā-choē ê? "Chi̍t-lâng chi̍t-khoán sìn-gióng, pîⁿ-pîⁿ lóng tio̍h". án-ni thang mah? toàn-toàn m̄-thang, nā án-ni, kàu-hoē pún-sin bô ū sìn-gióng ê cheng-chiàn, iā kàu-hoē bô kú ē sè-sio̍k-hoà. Chho͘-tāi kàu-hoē lāi sui-jiân ū put sìn-gióng kap īⁿ-toan soat, iáu-kú Chú só͘ siúⁿ-sù I ê peh-sìⁿ ê sìn-gióng teh oa̍h-tāng, teh chheng-khì I ê kàu-hoē. Sui-jiân ū ha̍k-būn, iā-sī hiông-piān-ka, iā choè A-le̍k-sán-tek kàu-hoē ê tiúⁿ-ló ê Arius chú-tiúⁿ[sic] Iâ-so͘ sī Siōng-tè só͘ chhòng-chō ê chi̍t ê lâng (pī-chō-chiá), iā kan-ta tuì ló͘-le̍k kap siu-ióng, chiah chiâⁿ-chò Siōng-tè ê Kiáⁿ, chhin-chhiūⁿ Siōng-tè. iáu-kú ū A-le̍k-sán-tek kàu-hoē ê kàm-tok A-le̍k-san-tāi khiā tī thoân-thóng chú-gī ê li̍p-tiûⁿ toā hoán-tuì Arius. Sui-jiân tio̍h jiá-khí toā tāi-chì, kàu khui Nî-kiat-a hoē-gī(ニカイア會議 A.D. 325); iáu-kú i lún-neh hoán-tuì Arius lâi soan-giân toan-chiàⁿ ê sìn-gióng. In-uī Chú chi̍t--[sic]ê, sìn chi̍t--[sic]ê (Í-hut-só͘ 4:5). Tī hoē-gī-tiong ū chi̍t ê 27 hè ê hā-kip kàu-chit-chiá, miâ kiò Athanasius(アタナシウス); i bô tâu-phiò koân, iā bô hoat-giân koân, i tit-tio̍h ún-chún, khiā--khí lâi chú-tiuⁿ "Iâ-so͘ chiàⁿ-chiàⁿ sī Siōng-tè". In-uī kiaⁿ-liáu sìn-gióng phah Iâ-sâm, kap le̍k-sú-tek Ki-tok kàu-hoē siū phò-hoāi. Sìn-gióng iù-tī boē boē bián-tit ū, chóng-sī kàu-hoē-lāi m̄-sī kuí nā ê sìn-gióng oē ēng-tit--ê. Sìn-gióng iù-tī sī thêng-tō͘ būn-toê, m̄-sī chit(質) ê koh-iūⁿ. Chóng-sī put sìn-gióng á-sī īⁿ-toan-soat, kap sìn-gióng sī pún-chit ê cheng-chha. Choē-choē lâng chai-iáⁿ chhoā lán kàu tit-kiù ê sìn-gióng, chí-ū chi̍t-ê; chóng-sī bô la̍t thang tí-tng chha-biū ê sìn-gióng. Che chi̍t hāng sī tuì lán bô ū ióng-kám uī-tio̍h sìn-gióng lâi cheng-chiàn; koh chi̍t hāng sī bô bêng sìn-gióng ê sū. Só͘-í kàu-hoē iàu-kín tio̍h kó͘-bú sìn-tô͘ ēng kèng-khiân tha̍k Sèng-keng, iā tio̍h kiû Sèng Sîn lâi chhián-bêng hō͘ lán tit-tio̍h toan-chiàⁿ chiàⁿ ê sìn-gióng.

  II. Sìn-gióng ê tuì siōng sī sím-mi̍h? Goá siông-siông thiaⁿ-tio̍h lâng teh kóng, "Sìn, chiū-sī sìn Siōng-tè nā-tiāⁿ." Nā-sī án-ni i só͘ sìn ê Siōng-tè sī lí-liām(理念) ê Siōng-tè, m̄-sī chin-oa̍h ê Siōng-tè. Ū choē ê lâng beh thái oē thang sìn Siōng-tè? Lâng ê tì-sek kiám m̄-sī iú-hān? Tī chhiau chū-jiân ê Siōng-tè ê bīn-chêng, kiám m̄-sī gû-gōng? (1 Ko-lîm-to 3:19,20). Só͘-í Siōng-tè nā m̄-sī tī Iâ-so͘ Ki-tok lâi hián-bêng I, sè-kan bô chi̍t ê oē bat I. Iâ-so͘ Ki-tok m̄-sī sio̍k sè-kan. I tuì Siōng-tè hia lâi--ê, I tek-khak m̄-sī Siōng-tè ê chi̍t ê khì-khū, chhin-chhiūⁿ lâng hō͘ Siōng-tè ēng choè khì-khū ê khoán-sit. I pún-sin tī khí-thâu kap Siōng-tè saⁿ-kap tī-teh. I goân-pún sī Siōng-tè. Só͘-í Iâ-so͘ kóng, I tī bē ū sè-kan í-chêng chiū kap Siōng-tè saⁿ-kap ū êng-kng(Iok-hān 17:5). Nā m̄-sī tuì kap Siōng-tè tâng-chit(同質) ê Ki-tok chiâⁿ-choè si̍t-chāi ê lâng, chiū bô lâng oē bat Pē(Má-thài 11:27). Nā kan-ta kóng beh sìn Siōng-tè chiū hó, iā bô beh chiong Iâ-so͘ Ki-tok choè lán sìn-gióng kap lé-pài ê tuì-siōng, chiū i só͘ sìn ê Siōng-tè lí-liām ê Siōng-tè, sī sí-sí ê Siōng-tè, iā i ê sìn-gióng sī khang-khang.

  Iâ-so͘ kā ha̍k-seng kóng, "Lín tio̍h sìn Siōng-tè iā tio̍h sìn goá"(Iok-hān 14:1). I bē kóng lín kan-ta sìn Siōng-tè chiū hó. Iâ-so͘ Ki-tok sī lán sìn-gióng kap lé-pài ê tuì-hiōng. M̄-nā án-ni, Siōng-tè koh ēng Sèng Sîn chiong 2000 nî chêng I tī Iâ-so͘ Ki-tok só͘ choè ê sū-gia̍p soà-chiap tī ta̍k sî-tāi, hiān-chāi(現在), kin-á-ji̍t hō͘ lán thang sìn. Pó-lô kóng, "Nā m̄-sī hō͘ Sèng Sîn kám-tōng--ê, iā bô lâng oē kóng Iâ-so͘ sī Chú". Tuì chia lán iā thang chai sìn-gióng ê kun-kù sī Sèng Sîn tek-khak m̄-sī lí-sèng(理性), á-sī kho-ha̍k tì-sek. Sìn-gióng oân-choân sī Siōng-tè ê sū-gia̍p, m̄-sī tuì lâng siⁿ-chhut ê, oân-choân sī Siōng-tè ê un-sù(1 Ko-lîm-to 12:9). Tī chia lán thang kiat-lūn lâi kóng, lán ê sìn-gióng ê tuì-siōng sī sam-uī it-thé ê Siōng-tè. Chiū-sī I ê Siōng-tè, Kiáⁿ Siōng-tè kap Sèng Sîn Siōng-tè.

  III. Sìn-gióng ê bo̍k-tek sī tá-lo̍h? Bó͘ lâng, lí sìn Siōng-tè sìn Iâ-so͘ beh chhòng sím-mi̍h? Lín cháiⁿ-iūⁿ beh sìn Siōng-tè? Choē-choē lâng kóng, "khah boē phoà-pīⁿ, ū lâng kóng "ài khah khai-hoà", ū lâng kóng "ài boán-chiok chong-kàu-sim", iā ū lâng "goá sìn Siōng-tè sī tuì tī tham-sim ài chiūⁿ thian-tông". Nā án-ni lán ê sìn-gióng ê bo̍k-tek lóng-sī khǹg tī lâng, ēng lâng choè tiong-sim; tuì án-ni choē-choē lâng lī-ēng Siōng-tè. Chhin-chhiūⁿ phoà-pīⁿ chiah beh kiû Siōng-tè, sìn Siōng-tè; it-tàn pīⁿ nā hó, Siōng-tè kap i bô koan-hē. iā ū lâng phoà-pīⁿ kiû Siōng-tè, khò Iâ-so͘, chóng-sī pīⁿ lóng boē hó, chiū lī-khui Siōng-tè, soà kóng Siōng-tè ê pháiⁿ-oē. Só͘-í sìn-gióng ê bo̍k-tek, tek-khak m̄-thang khǹg tī lâng tiong-sim chú-gī. Sìn-gióng sī beh hō͘ ū choē ê lâng kap chhòng-chō-chiá ê tō-tek-tek kau-chè hoê-hok, lâi hián-bêng Siōng-tè ê êng-kng. Só͘-í nā bô tuì sìn-gióng hō͘ lán kap Siōng-tè ū toan-chiàⁿ ê koan-hē, sui-jiân lán tī kàu-hoē lāi tit-tio̍h bûn-hoà, sîn-jiah, chong-kàu ì-sek, hōng-sū chong-kàu thé-giām, jia̍t-sim ū sím-mi̍h lī-ek? Sìn-gióng sī Siōng-tè ê sù-bu̍t(賜物), sī beh hō͘ lâng tuì sìn-gióng lâi sêng-siū I ê to̍k-siⁿ kiáⁿ Iâ-so͘ Ki-tok, choè lâng kap Siōng-tè ê tiong-pó-chiá, lâi hoê-hok lâng kap Siōng-tè ê tō-tek-tek kau-poê; tuì chia Siōng-tè chiâⁿ I ê chí-ì, tit-tio̍h êng-kng.