Iâ-so͘ kan-chèng pún-sin(1)
(Tuì Iok-hān)
Lo̍h Sian-chhun
1937年10月631期 25-26
Tī Iok-hān Hok-im-toān, Iâ-so͘ kan-chèng pún-sin ê kì-sū chin-choē, nā-sī tī pa̍t ê Hok-im-toān sī lâng kan-chèng Iâ-so͘ ê kì-sū khah choē.
Beh siūⁿ Iâ-so͘ kan-chèng pún-sin ê sū, tī-chia ài siūⁿ nn̄g hāng, chiū-sī Iâ-so͘ ê jîn-keh kap I ê sū-gia̍p. Koan-hē jîn-keh ê sū, iā beh siūⁿ nn̄g hāng, chiū-sī Jîn-chú kap Siōng-tè ê kiáⁿ.
I. Jîn-chú.
Chit ê bêng-chheng ,pa̍t ê Hok-im-su pí Iok-hān siá khah choē pái, sī Siōng-tè ê Kiáⁿ chiâⁿ-choè lâng khiam-pi ê bêng-chheng. Chit Jîn-chú, nā khoàⁿ Tàn-í-lí 7:13 í-hā, chiū hō͘ lán thang chai Jîn-chú ê su-siúⁿ, tī-hia chiū ū puh-gê, che sī Bí-sài-a ê chheng-hō. Sian-ti ū chhàm-gú Bí-sài-a tio̍h tuì lâng ê hêng-chōng lâi chhut-hiān. Iâ-so͘ kóng-khí I sī Jîn-chú ê sî, m̄-sī teh kóng-khí I lâi hêng-sek chiâⁿ-choè lâng, á-sī kóng-khí chhú lâng ê hêng-chōng nā-tiāⁿ, I sī sū-si̍t ê lâng. Iok-hān tī i ê phoe-sìn ê tiong-kan, ū siá-chhut thang iòng-hō͘ hiah ê hó͘-tēng Iâ-so͘ ū jîn-sèng ê lâng ê giân-lūn. I ū si̍t-chāi ê seng-khu, iā ū lí-sèng ê lêng-hûn, khoàⁿ I oē siān (4:6). oē Chhuì-ta(13:28). I ū lâu huih(19:34). I sim oē peh-pak 12:27(13:21). Ū pêng-an(14:27). oē hoaⁿ-hí(15:11). Thiàⁿ lâng(11:5). Ū tông-chêng(11:35) téng, chiah ê jîn-sèng ê piáu-hiān.
Iâ-so͘ ê jîn-keh ê te̍k-sek ū nn̄g tiám tī-teh:
(a) I chiū-sī oân-choân lâng. I lâi sè-kan, sī beh lâi si̍t-hiān Siōng-tè ê chí-ì. I bô choē(8:46). I bô chi̍t-tiám-á ū choē ê ì-sek tī-teh. I siông-siông kî-tó Siōng-tè, chóng-sī m̄-bat kiû Siōng-tè lâi sià-bián I ê kè-sit, á-sī choē ê keng-giām tī-teh. Si̍t-chāi I bô hit ê pit-iàu, in-uī I m̄-sī sio̍k sè-kan(17:16). Ū kap Iû-thài lâng bô saⁿ-tâng ê só͘-chāi tī-teh(8:23,35,38).
Iâ-so͘ I ū sí, chóng-sī che m̄-sī uī-tio̍h I ê choē-ok ê pò-èng, chiū-sī chū-hoat-tek thoè lâng hi-seng, uī-tio̍h pa̍t lâng ê choē lâi sí(6:51, 10:17,18). Iâ-so͘ ê oân-choân m̄-sī kan-ta I bô hoān-choē nā-tiāⁿ, chiū-sī I uī-tio̍h beh kiâⁿ Siōng-tè ê chí-ì ū oân-choân ê hiàn-sin. Iâ-so͘ siông-siông siú an-hioh-ji̍t, chóng-sī siông-siông hō͘ lâng huí-pòng(5:17,18). Koh kóng kiâⁿ Siōng-tè ê chí-ì, chiū-sī I ê bí-niû(4:34). Tī I toē-chiūⁿ seng-oa̍h ê lō͘-bé chām, ū kóng I sī siū Siōng-tè ê bēng-lēng(15:10,17:4).
(b) I chiū-sī tāi-piáu-tek ê lâng. I chiū-sī hū-jîn-lâng ê hō͘-è, tē-jī ê A-tong. Thâu-chi̍t ê A-tong sī tuī-lo̍h ê jîn-luī ê thâu. Tē-jī ê A-tong Iâ-so͘ sī tit-tio̍h chín-kiù jîn-luī ê Thâu.
Siōng-tè chiong I siúⁿ-sù hō͘ sè-kan , sī uī-tio̍h beh kiù sè-kan. I sī sè-kan ê Kng. I uī-tio̍h sè-kan ê lâng hiàn sìⁿ-miā.
Iâ-so͘ ū chú-tiuⁿ I sī Kū-iok só͘ chhàm-gú ê(chiū-sī Bí-sài-a) (7:38, 13:18, 15:25, 17:12, 19:28). I sī Sèng-chheh tiong ê TOĀ TOÊ-BA̍K. Lu̍t-hoat kap Sian-ti lóng ū teh lūn-khí I ê sū(1:45, 5:39). Koh kóng Kū-iok ê sèng-tô͘ bat I. "A-pek-lia̍p-hán......khoàⁿ-kìⁿ goá ê ji̍t-chí"(8:56,58). Mô͘-se só͘ siá ê ū lūn-khí I(5:46). Í-sài-a iā ū lūn-khí I(12:37-41).
Kū-iok só͘ kóng--ê ū èng-giām tī I, chiū-sī Khòng-iá ê choâ(3:14). Sèng-tiān(2:20,21).
Í-siōng chiah ê, thang chí-bêng Iâ-so͘ sī oân-choân ê lâng, ia̍h sī tāi-piáu-tek ê lâng.
Iâ-so͘ siông-siông kóng I tuì Siōng-tè tau lâi, tuì thiⁿ lâi. Sui-bóng tī toē-chiūⁿ khiā-khí, iáu-kú kóng thiⁿ sī I tau(3:13). Chham-khoàⁿ 1:18, I choè Jîn-chú thiⁿ-sài ū lâi su-hāu I(1:51).
Iâ-so͘ tû-khì te̍k-pia̍t ê sū-chêng Í-goā, khah bô ài ēng "Bí-sài-a" chit kù ê chheng-hō. Che sī kiaⁿ-liáu Iû-thài lâng oē him-bō͘ sio̍k tī toē-chiūⁿ ê kok ê iá-sim, lâi siⁿ-khí chèng-tī-siōng ê jiáu-loān, só͘-í toā-pō͘-hūn "Jîn-chú" tī Iâ-so͘ ê sî-tāi m̄-sī ēng choè "Bí-sài-a" ê chheng-ho͘. Koh Iû-thài lâng iā bô siūⁿ Bí-sài-a sī Sîn. Bí-sài-a ê koan-liām sī tī Iû-thài lâng kap Iâ-so͘ ê ha̍k-seng ê tiong-kan, ti̍t-ti̍t chìn-pō͘--lâi ê su-sióng. In kàu āu-lâi chiah khah ū bêng-pe̍k Bí-sài-a ê ì-sù.
Iâ-so͘ thâu-pái chheng-khì Sèng-tiān ê sî, Iâ-so͘ ê ì-sù sī beh hō in khoàⁿ oē bêng-pe̍k I chiū-sī Bí-sài-a á-boē, chóng-sī in boē lí-kái. Kàu tī I ê seng-oa̍h ê hō͘-kî, in chiah ū khah bêng(12:34).
(Thāi-sio̍k)