Ko Tiong Thong-sìn
1941年11月680期 7-9
I. Sí ê uì-an.
Sè-kan ū chi̍t-hāng hō͘ lâng choè toā kiaⁿ-hiâⁿ ê sū-si̍t, chiū-sī sí-sit ê būn-tê, ū lâng chheng-chò kiaⁿ-hiâⁿ ê ông. Sui-bóng lâng lóng ū chū-kak seng-chiá pit-bia̍t(生者必滅) ê in-kó, iáu-kú it-tàn chē hoè tī sí ê sî, iû-goân sī ke-thiⁿ sin ê kiaⁿ-hiâⁿ kap khó͘-thàng. Sui sī siū miā í-keng tiāⁿ-tio̍h ê lāu-lâng, kàu beh sí ê sî iā-sī bô ài sí, ū kiaⁿ-hiâⁿ ê só͘-chāi. Suibóng sī uí-tāi ê tiat-ha̍k-ka, bûn-ha̍k-ka, kho-ha̍k-ka loā-nih toā ê eng-hiông, iáu-kú tī sí ê bīn-chêng sī pí chia̍h-ni gín-ná koh khah loán-jio̍k, chí-ū sī kiaⁿ-hiâⁿ lâu ba̍k-sái nā-tiāⁿ.
Taⁿ beh ēng sím-mi̍h lâi an-ù chit ê sí-sit, chí-ū tio̍h ū sìn sí m̄-sī sí, ū chi̍t ê lâi-sè hēng-hok ê seng-oa̍h ê lâng chiah m̄-kiaⁿ sí-sit. Ū chi̍t ê si-jîn kóng, Khoàⁿ sí chò bô iàu-kín, sī sè-kan choè toā-gōng ê lâng; khoàⁿ sí m̄-kiaⁿ, sī sè-kan choè toā ū sìn-gióng ê lâng.
Si-jîn テニスンkàu tī beh lī-pia̍t sè-kan ê sî, ū chò chi̍t siú Sû-sè ê si(辭世の詩), tāi-khài sī kóng sí sī jîn-seng ê ji̍t-lo̍h-sî, giâm-siok ê ê sî, tī hit sî i thiaⁿ-tio̍h chit ê siaⁿ teh kiò i, i chai i ê sî kàu, i kā i ê kīn-chhin kóng goá só͘ thiàⁿ ê lâng ah; lín tio̍h chai, sui-jiân tī goá ê thâu-chêng ū chhim-chhim ê àm-hái beh chài goá khì ê chûn, ti̍t-ti̍t chìn-hêng bô lâng oē tí-khòng goá ê lêng-hûn, ū kiaⁿ-hiâⁿ , ū chi̍p-bo̍k, ū kò-pia̍t ê pi-ai; chóng-sī goá koh tia̍p á-kú beh kìⁿ-tio̍h goá só͘ ài-bō͘ ê chuí-sian àn-nāi(Chú Iâ-so͘) テニスンsī chi̍t ê jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘ tng sí ti̍t-bīn ê sî, i chòng-giâm[sic.] ê keng-giām sí sui-bóng ū pi-ai iáu-kú ū só͘ ài-bō͘ ê Chú beh lâi chhoā i ; só͘-í tuì i pún-jîn ū khoài-lo̍k kap hi-bōng moá-moá. Chóng-sī tuì tī put-sìn kap poē-kàu-chiá sī éng-oán ê chiù-chó͘, éng-oán ê pi-ai.
Tuì jia̍t-sim ê sìn-tô͘ si̍t-chāi ū moá-moá ê uì-an(Si-phian 23:4). Goá sui-jiân kiâⁿ-koè sí-ìm ê soaⁿ-kok iā m̄ kiaⁿ chai-hāi, in-uī Lí kap goá tī-teh. Só͘-í lán siông-siông bat khoàⁿ-tio̍h jia̍t-sim ê sìn-tô͘ tī teh lī-pia̍t sè-kan ê sî, in ê bīn ū kong-chhái, iā put-chí ū koh-iūⁿ ê keng-giām teh gîm-si khoàⁿ Chú lâi, khoàⁿ-kìⁿ thiⁿ-sài beh lâi chiap-la̍p i. Taⁿ koan-hē sí-sū ê seng-oa̍h Chú Iâ-so͘ ū àn-choáⁿ kóng. Tī Kū-iok sî-tāi lâng khoàⁿ sí-sit sī chin o͘-àm , chin kiaⁿ-hiâⁿ. Kàu tī Sin-iok Chú Iâ-so͘ ū lâi thiah-khui chit ê kiaⁿ-hiâⁿ ê tiùⁿ-lî. Chú kóng, Koh-oa̍h kap oa̍h-miā sī chāi tī goá; sìn Goá ê lâng sui-bóng sí, iáu-kú beh koh-oa̍h (Hān 11:25). Á-sī kóng, Goá khì sī uī lín pī-pān só͘-chāi; nā khì kā lín pī-pān só͘-chāi, chiū beh koh lâi chiap-la̍p lín kui tī goá, hō͘ goá só͘ tī-teh ê lín iā tī-hia(Hān-14:1-4).
Lán ê Chú Iâ-so͘ khoàⁿ sí-sit m̄-sī pi-ai ê pāi-pak, sī khoài-lo̍k ê khái-soân, chāi tī I koan-hē jio̍k-thé ê sí-sit sī choân-jiân bô būn-tê. Tuì sìn I ê lâng sī êng-kng ê khái-soân, thang ji̍p tī I só͘ pī-pān ê thian-kok. Só͘-í Chú Iâ-so͘ kap Sù-tô͘ lóng sī iàu-kín thoân thian-kok ê tō-lí kap koh-oa̍h ê hok-im. In-uī tuì chiah ê būn-tê jîn-luī nā lí-kái lâi sêng-siū, chiū sí-sit ê būn-tê chū-jiân oē kái-koat.
Sui-bóng sī án-ni , iáu-kú Chú Iâ-so͘ tī I seng-gâi kò-chiong ê choè-āu 5 hun cheng kan, kap Si̍p-jī-kè téng ê chha̍t ê tām-oā[sic.] put-chí kám-kek tio̍h pit-chiá ê sim kap hō͘ lán khah bêng sí-āu ê sū. Iâ-so͘ hō͘ lâng tèng si̍p-jī-kè ê tong-ji̍t ū nn̄g ê chha̍t kap tâng tèng tò-pêng ê chha̍t ki-chhì Iâ-so͘ kóng. Lí nā-sī Siōng-tè ê Kiáⁿ tio̍h tio̍h kiù ka-tī kap goán. Nā-sī chiàⁿ-pêng ê chek-pī i ê tông-liâu kóng, lán kì-jiân tâng siū-choē, liân Siōng-tè iā m̄-kiaⁿ mah; in-uī lán só͘ siū ê ha̍p tī lán só͘ kiâⁿ, nā-sī chit lâng só͘ kiâⁿ bô chi̍t-hāng m̄-tio̍h. Chiū kóng, Iâ-so͘ ah, Lí tī lí ê kok lâi ê sî, tio̍h kì-tit goá. Iâ-so͘ chiū kā i kóng, Goá si̍t-chāi kā lí kóng, kin-á-ji̍t lí beh kap goá kàu Lo̍k-hn̂g(Lō͘-ka 23:39─43).
Tī chit ê jím-siū chin toā khó͘-thàng ê Si̍p-jī-kè téng, sí chi̍t-khek chi̍t-khek teh pek-oá ê sî, chit ê kiông-tō, koh chi̍t ê sī Siōng-tè ê sèng-kiáⁿ bô sím-mi̍h iân-kò͘, tī-chia siong-hoē ēng chin-kiàm ê sim saⁿ ak-chhiú. Koè-khì chit ê kiông-tō kiám-chhái sī thâi-lâng pàng-hoé chok-loān ê toā choē-jîn, chóng-sī kàu sí ti̍t-bīn ê sî, i ê lêng-hûn chhin-chhiūⁿ iau chhuì-ta teh him-bō͘ thian-kok. ēng i só͘ lâu tī sè-kan 5 hun cheng kú ê ki-hoē lâi tuì Chú khún-chhiat kiû kóng, Lí nā tī lí ê kok lâi ê sî tio̍h ē kì-tit goá. Siōng-tè ê Kiáⁿ thiaⁿ-tio̍h jîn-kan ê si̍t-chāi ê siaⁿ, sí ti̍t-bīn ê siaⁿ, chiū ēng un-jiû chû-ài ê oē lâi an-uì i kóng, Goá si̍t-chāi kā lí kóng, Kin-á-ji̍t lí beh kap goá kàu Lo̍k-hn̂g. In-uī Chú chai bîn-á-ji̍t sī Poâⁿ-koè-cheh, chiàu Iû-thài ê hong-sio̍k sìn sī bē ēng-tit khǹg tī si̍p-jī-kè téng lâi koè Poâⁿ-koè-cheh , só͘-í tī kin-á-ji̍t in ē sí, chóng-sī sí tâng-sî beh ji̍p tī lo̍k-hn̂g. Chú ê oē sī chhiong-moá chū-sìn kap khak-toàn, chit ê chha̍t thiaⁿ liáu tek-khak siū toā ê uì-an.
Ki-tok-tô͘ ah! Lán choè tē-it ê hok-khì sī sím-mi̍h? Chiū-sī Chú kap lán saⁿ-kap tī-teh, kap lán ê iok-sok lí beh kap Goá kàu lo̍k-hn̂g; che sī lán choa̍t-tuì-tek ê kè-ta̍t. Bô-lūn sím-mi̍h bē thang keh-tn̄g lán lī-khui Ki-tok ê thiàⁿ. Lán àn-choáⁿ kiaⁿ-sí, in-uī lán sit-lo̍h thiàⁿ ê Chú ê tông-chāi, che sī choè toā ê sún-sit. In-uī chí-ū thiàⁿ ê chú kap lán saⁿ-kap tī-teh. Lán sui-bóng beh koè chit ê jîn-seng choè tē-it kiaⁿ-hiâⁿ ê sí-bô, iáu-kú thang tit-tio̍h uì-an kap khuì-la̍t. I kóng, goá bô pàng lín chò bô pē ê kiáⁿ. A-tong ê chhiú só͘ sit-lo̍h ê lo̍k-hn̂g, koh chi̍t pái si̍t-hiān tī lán. Sui-jiân sí ê hái-chuí beh kā lán im, lâu lán kàu hn̄g-hn̄g o͘-àm ê só͘-chāi, iáu-kú lán ê àn-nāi-chiá (Iâ-so͘) beh chhoā lán koè soaⁿ-bô͘[sic.] koè àm hái lâi ji̍p tī pêng-an bí-lē ê lo̍k-hn̂g. Sui-jiân sí sī kiaⁿ-hiâⁿ giâm-siok ê sū-si̍t, iáu-kú Chú beh thè lán kái hòng kian-hiâⁿ, chhoā lán kàu tī thiⁿ-pē ê bīn-chêng.
Ki-tok-tô͘ ah! Lán tī sè-kan chhin-chhiūⁿ Si-ong kóng. Tī lán ê bīn-chêng ū chi̍p-lo̍k, bû-liâu léng-chēng ê àm hái lán lóng tio̍h koè. Chóng-sī Chú Iâ-so͘ sī lán lêng-hûn ê chuí-sian àn-nāi(水先案內), I beh chhoā goá kàu tī I só͘ pī-pān ê lo̍k-hn̂g. Só͘-í tī Chú lâi sí ê sìn-tô͘ ū hok-khì ah! Pit-chiá siông-siông hù chòng-sek, ū-sî lāu-lâng ê sí, ū-sî gín-ná, ū-sî chheng-liân, ta̍k pái lóng-chóng ū sin ê kám-sióng. Siat-sú jîn-seng nā bô ū Chú thang oá-khò, nā m̄-sī sí āu só͘ iok-sok hit ê bī-lâi ê seng-oa̍h, tàu-tí lâng tī sè-kan ū sím-mi̍h kè-ta̍t? iā sè-kan chiah ê uí-tāi ê sìn-gióng-ka soà pìⁿ-chò tē-it gōng ê lâng. Chóng-sī m̄-sī án-ni, in si̍t-chāi sī teh chhoē koh khah hó ê, chiū-sī tī thiⁿ-nih ê. Só͘-í Siōng-tè chheng chò in ê siōng-tè bô lia̍h-chò kiàn-siàu, in-uī í-keng thè in pī-pān chi̍t ê siâⁿ(Hi-pek-lâi 11:16). Lán lâi khoàⁿ uí-tāi ê chong-kàu-ka Pó-lô Sian-seⁿ it-seng uī Chú thoân-tō, le̍k-koè chē-chē ê khó͘-kéng, kàu nî-lāu chò kaⁿ-lô ê siū-hoān, bô loā kú beh siū Nî-lô Hông-tè ê chām-thâu. Pó-lô ū hoê-sim bô? M̄-nā bô hoê-sim , i khoàⁿ kàu tī chiong lâi só͘ beh hián-bêng tī i ê êng-kng. I bô lia̍h hiān-sè ê kan-khó͘ chò iàu-kín, iā bô him-soān pa̍t-lâng ê sêng-kong. I teh chhiùⁿ khái-soân koa kóng , Goá í-keng chīn pháu-cháu ê lō͘-chām, í-keng siú só͘ sìn ê tō-lí; taⁿ í-āu ū gī ê bián-liû kā goá pī-pān hē-teh. Pó-lô ji̍t-ji̍t hoaⁿ-hí poē Chú ê Si̍p-jī-kè . I chai soaⁿ-bô͘[sic.] á-sī àm-hái nā koè liáu, chiū beh kap Ki-tok tâng kàu éng-oán ê Lo̍k-hn̂g.
In-uī goán ba̍k-nih-kú khin-khin ê kan-khò͘, sī kā goán chiâⁿ siōng-téng-siōng éng-oán ê toā êng-kng(II Ko-lîm-to 14:17).
(Âng Tek-li̍p kì)
II. Ko Tiong Thoân-tō-pō͘.
Tī 10 goe̍h 1─3 hō, pún Tiong-hoē lāi ū kú-hêng tē 3 hoê ê Tāi-kú Thoân-tō. Taⁿ chiong só͘ kú-hêng ê pâi-lia̍t tī ē-bīn.
(1) Kong-san tuī: Ū thoân tō-lí tī Kong-san kàu-hoē tē-hng. Ū kóng 6 hoê, thiaⁿ-chiòng ū 334 miâ. Káng-su: Siau Tiâu-kim, Siau Ki-goân, Kán Kai-tit, Lâu Kî-suí. Kang-chok: Ji̍t-sî, thàm hoē-iú; mê-sî, pò͘-tō. Sêng-chek: phó͘-thong.
(2) Lâm-chú tuī: Ū thoân tō-lí tī Lâm-chú kàu-hoē tē-hng. Ū kóng 2 hoê: thiaⁿ-chiòng 220 miâ. Ū ka-têng lé-pài 3 hoê, thiaⁿ-chiòng 50 miâ. Káng-su: Lîm Chiàu. So͘ Thian-bêng, Lí Sēng-gô͘; í-goā ū tit-tio̍h Tân Hui-tō sàng ê oān-chō͘. Kang-chok: Thàm hoē-iú kap pò͘-tō. Sêng-chek: phó͘-thong.
(3) Kî-āu tuī: Ū thoân tō-lí tī Nâ-á-piⁿ kàu-hoē tē-hng. Kang-chok: Ji̍t-sî sûn hoē-iú; mî-sî pò͘-tō , tī Tiong-ûn, āu-piah-chhù, Niáu-chhú-chiu, Phêⁿ-chiu-liâu téng, 4 só͘-chāi Káng-su: Ki Thian-in, Tè Bêng-thoân, Lí Tek-kiat. Í-goā iā ū Nâ-á-piⁿ kàu-hoē ê Tióng-chip tàu oān-chō͘. Thiaⁿ chiòng: Ū 180 miâ. Sêng-chek: phó͘-thong.
(4) Pîn-tong tuī: Ū thoân tō-lí tī Bān-tan kàu-hoē tē-hng. Káng-su: Au Chìn-an, Khó͘ Iú-châi, Tân Su-chhong, Í-goā ū Bān-tan kàu-hoē ê gîm-si-pan tàu oān-chō͘. Ū kóng 3 hoê; thiaⁿ-chiòng 650 miâ. Sêng-chek hó, lâng chin hoan-gêng ài thiaⁿ. Ū tit-tio̍h N̂g Têng-hûn Sian-seⁿ kap Phêⁿ Hok-bîn Tiúⁿ-ló ê chiau-thāi, put-chí to-siā.
(5) Tiô-chiu tuī: Ū thoân tō-lí tī Chuí-té-liâu kàu-hoē. Káng-su: Tuī-oân kiōng 3 miâ; ū sûn hoē-iú kap hùn-heng. Thiaⁿ-chiòng: 60 miâ , hoê-sò͘ 2 hoê. Sêng-chek: Tit-tio̍h hoē-iú ke-thiⁿ jia̍t-sim kap sìn-gióng.
(6) Kî-san-tuī: Kî-san-tuī chit hoê ū kú-hêng nn̄g só͘-chāi ê tāi-kú thoân-tō. Chi̍t só͘-chāi chiū-sī Bí-long hong-biān, ū thoân tō-lí tī 3 chng-siā. Káng-su: Sī Tiuⁿ Bêng-tō, Loā Hí-hoâ, Siau Tiâu-kim. Tî[sic.] 3 ji̍t kan, ū kóng 5 hoê, thiaⁿ chiòng 300 miâ. Sêng-chek: Tit-tio̍h chì-goān-chiá 10 miâ. Koh chi̍t só͘-chāi , chiū-sī Kî-san ke kap í-goā nn̄g chng-siā. Káng-su: Tiuⁿ Bêng-tō, Loā Hí-hoa, kap í-goā èng-oān nn̄g miâ. Ji̍t-sò͘: 3 ji̍t ū kóng tō-lí 7 pái, thiaⁿ-chiòng 350 miâ. Sêng-chek: Tit-tio̍h chì-goān-chiá 5 miâ, ū lâi lé-pài--ê 3 miâ. Kám-siā Siōng-tè, tī chit-hoê ê tāi-kú thoân-tō, ta̍k tuī bô chó͘-tòng, uī Chú teh chìn-chêng , chin-chiàⁿ tio̍h kám-siā Chú.
Pō͘-tiúⁿ: Tân Su-chhong.
Su-kì: Ang Se-keⁿ.
