Kiàn-ha̍k
M̄-bián chîⁿ ê Hó-io̍h
1947.01 tē 697 hō p.12
Goá bô kóng, lín kiám ioh ē tio̍h? Ē lah.
Chiū-sī ji̍t-kng. Tuì goân khí- thâu kàu kin-á ji̍t. Thài iông hoat-siā kng, ū chheng-chheng bān-bān ê bé-la̍t, lâi lī-ek chit-ê sè-kài. Lán ê siⁿ-oa̍h, tuì bu̍t-chit hong-bīn lâi khoàⁿ, choan-choan sī oá-khò i. Taⁿ kán-lio̍k kì kuí- hāng tī chia, ǹg-bāng ū sim-sek.
1.Ta̍k-ji̍t tio̍h khui khùn-pâng ê thang, hō͘ ji̍t-kng chiò ji̍p-lâi. Chiū pâng-lāi ū chhàu-bī, siⁿ-ko͘, chhàu-phú, kap khong-khì tiong ū thôn-jiám lâng ê bái-khéng, chhin-chhiūⁿ kám-mō͘, chhut-phia̍h, chhut chu, thái-ko, lô- siong, chióng-chióng ê pīⁿ-khún, nā tú-tio̍h ji̍t-kng, chiū ē bia̍t-bô.
2.Báng-tà, phoē-toaⁿ, mî-chioh, tah-tah-bih, tio̍h siông-siông poaⁿ chhut-lâi pha̍k ji̍t. Nā bô, khùn liáu ē kut-thâu sng, hong thiàⁿ. Pēⁿ-lâng só͘ ēng ê chhím-kū, koh khah tio̍h ji̍t- kng siau-to̍k.
3.Seng-khu tio̍h pha̍k-ji̍t. Che hō-chò ji̍t-kong e̍k.
Lâng nā jiám-tio̍h iô-siong pīⁿ, ta̍k- ji̍t tio̍h thǹg saⁿ pha̍k-ji̍t. Ji̍t-kng ū la̍t, ē ji̍p lâng ê sin-thé phah-bia̍t bái-khéng. Lâng ê hoeh-lûn, ū âng kap pe̍h. Tāi-khài, âng hoeh-lûn nā ū 500 lia̍p, pe̍h hoeh-lûn ū chi̍t-lia̍p. Pe̍h hoeh-lûn teh phah-bia̍t to̍k-mi̍h, chhin-chhiūⁿ peng-tuī teh phah thó͘-huí. Ji̍t-kng ê lāi-bīn ū chi̍t-chióng ê kng, ē pang-chān pe̍h hoeh-lûn khah kiông, nā siū chit-chióng ê kng, hoeh-lûn tí- khòng bái-khéng ê la̍t, ē ke-thiⁿ 100 hūn ê 40 kàu 70 ê la̍t. Lâng khí-thâu beh ji̍t-kng e̍k, 5 hun cheng chiū hó, m̄-thang siuⁿ kú, āu-lâi chiām chìn, kàu 10 hung téng-téng, seng-khu iā-sī chiām chìn, pí-phēng khí-thâu pha̍k kha, āu-lâi pha̍k kha-tâng, āu-lâi toā-thuí. Lâng nā kám-mō͘, á-sī koâⁿ-jia̍t, in m̄-thang pha̍k, tio̍h chiàm thêng kàu in ê pīⁿ hó.
4.Lâng khiàm ji̍t-kng ū sún-hāi.
Hoat-siⁿ nńg-kut pīⁿ. Lâng ê sin- thé lāi ū chi̍t-khoán ê mi̍h, ē kap ji̍t- kng liân-ha̍p, lâi chè-chō bí-ta-bín tí (Vitamin D). Khiàm ji̍t-kng chiū bē chè-chō; khiàm bí-ta-bín tí, kut bē tēng. Gín-ná nā bô oân-choân siū ji̍t-kng chiò, iû-goân ū hāi. Lâng ū khí nn̄g lông ê chhù, lâi chhì-giām. Chi̍t lông ê thang, ū ji̍p po-lê, chi̍t lông bô. Toà hit keng bô ê, hiah-ê gín-ná hoat- io̍k khah hó.
Taⁿ ta̍k-ji̍t chá liu-liu, Siōng-tè tuì hn̄g-hn̄g ê ji̍t-thâu khí, 305,724,090 lí, sàng chit-hō bô kè-pó ê Hó-io̍h, lâi siúⁿ-sù lán, ū sim-koaⁿ ê lâng ah! Tio̍h kám-in bô soah.
