Tû ngó͘-siōng
1953.02 770 hō p.7-8
Beh pài Siōng-tè ê lâng, tī i ê chhù iáu ū ngó͘-siōng, kiám thang soà kā i pài? Siōng-tè kiám ū hoaⁿ-hí lâng pài I, siâng-sî iā pài ngó͘-siōng? Sèng-keng kì-chài Siōng-tè m̄-chún lâng khì pài i (Sin-bēng-kì 4:16, 5:8; Chhut Ai-ki̍p-kì 20:4). In-uī ngó͘-siōng sī lâng chè-chō ê, m̄ sī ngó͘-siōng chhòng-chō lâng. Kìⁿ-nā lâng chè-chō ngó͘-siōng, khek--ê, chù--ê, hit lâng tio̍h siū chiù-chó͘ (Sin-bēng-kì 27:15; Í-sài-a 44:9). In-uī lâng só͘ chù ê ngó͘-siōng lóng sī hong, lóng sī khang-hi ê (Í-sài-a 41:29). In ū chhuì, bē kóng-oē; ū ba̍k-chiu, bē khoàⁿ; ū hī-khang, bē thiaⁿ.....(Si-phian 115:5, 135:15-21). Khap-pa-kok kóng, "Tiau-khek ê siōng ū sím-mi̍h lī-ek, chiah hō͘ chō i ê lâng tiau-khek i ah?" Tuì chhâ-thâu kóng, tio̍h chhíⁿ; tuì é-káu ê chio̍h-thâu kóng, khí-lâi, hit hō lâng ū chai-ē ah. Chit ê kiám ē kà-sī lâng mah? Khoàⁿ ah, sī ēng kim, ēng gûn pau ê, i ê lāi-bīn lóng bô oa̍h-khì (2:18).
Kū-iok sî-tāi, Í-sek-lia̍t lâng ê ngó͘-siōng sī tuì Ai-ki̍p lâng, á-sī A-su̍t lâng o̍h ê. ēng lâng kap siù-thiok, á-sī lâng ha̍p siù-thiok só͘ chiâⁿ ê mi̍h chò siōng lâi pài. Choè-chho͘ Sèng-keng kì ngó͘-siōng sī tī Chhòng-sè-kì 31:19. Lia̍p-kiat thau-the̍h lāu-pē La̍h-pan ê ke-lāi sîn-bêng (chó͘-sian siōng)(I Sat-bó͘-jíⁿ 19:13, 16). Eng-gú kiò-chò teraphim. Tng-sî ū teraphim ê lâng chiū-sī ū 法定財產相續權. Lia̍p-kiat uī-tio̍h tham-sim, ài uī-tio̍h Ngá-kok tô͘-bô͘ châi-sán, soà thau-the̍h teraphim. M̄-kú Ngá-kok siū Siōng-tè chí-sī, ū tû teraphim tâi tī Sī-kiàm siông-chhiū-kha (Chhòng 35:1-4). Che sī thâu chi̍t pái ê tû ngó͘-siōng, choân-sim lâi oá-khò Siōng-tè.
Í-sek-lia̍t lâng ji̍p Ai-ki̍p ê sî, o̍h pài gû-á siōng. Mô͘-se ū kā in giâm-kìm (Chhut Ai-ki̍p-kì 32:4-29). Ji̍p Ka-lâm tē liáu-āu iû-goân bô oân-choân tû ngó͘-siōng. Kona-hē Iâ-hô-hoa cheng-sîn-tek ê lé-pài ê sim chiām-chiām tuī-lo̍h, soà chō Iâ-hô-hoa ê siōng teh pài (Sū-su-kì 17:1-13). Kàu Sat-bó͘-jíⁿ chò sū-su ê sî, i ū chhoā peh-sèⁿ chìn-ji̍p tī sûn choân cheng-sîn-tek, sim-lêng-tek ê lé-pài.
Khó-sioh kàu hun lâm-pak ông-kok ê sî, pak-pêng Í-sek-lia̍t siông-siông pài gû-á siōng, Pa le̍k, kap Iâ-hô-hoa ê siōng. Lâm-pêng Iû-tāi kok tû Má-ná-se, A-bûn, A-hap-sū saⁿ ê ông tī-sè í-goā, lóng pài Iâ-hô-hoa.
Iû-thài lâng tuì siū lia̍h khì Pa-pí-lûn liáu-āu, oân-choân kap pài ngó͘-siōng choa̍t-iân, it-ti̍t kàu Sin-iok sî-tāi. Chóng-sī khó-sioh chi̍t-hāng, in chiong ū khoàⁿ-kìⁿ ê ngó͘-siōng chhiáⁿ ji̍p sim-koaⁿ lāi (Í-se-kiat 14:1-3).
1. Ki-tok-kàu choa̍t-tuì m̄-sī ngó͘-siōng-kàu. iā m̄-chún ngó͘-siōng chûn-chāi tī lâng ê sim, á-sī tī sè-kan. In-uī it-chhè lâng ê chhiú só͘ chè-chō, beh tī lé-pài ê sî khiàm-ēng, hiah ê chióng-chióng sîn-bêng ê biô-chhut chiū-sī ngó͘-siōng (images). Só͘-í ǹg ngó͘-siōng lâi hián-chhut it-chhè ê chong-kèng chiū-sī kiò-chò ngó͘-siōng lé-pài, á-sī pài ngó͘-siōng (idolatry)(I Ko-lîm-to 8:4; Hēng-toān 17:23).
2. Tham-sim chiū-sī pài ngó͘-siōng. Pó-ló Sian-siⁿ siū koaiⁿ tī Lô-má (A. D. 65) ê sî, ū Ko-lô-se kàu-hoē ê hiaⁿ-tī I-pa-hut lâi chhoē i. Teh kóng Ko-lô-se kap sió A-se-a ê kàu-hoē sim-lêng ê lé-pài tuī-lo̍h, hām-ji̍p tī ngó͘-siōng lé-pài ê khoán-sit. Pó-lô thiaⁿ-liáu chin hoân-ló. Liâm-piⁿ siá phoe kā in bián-lē. Ko-lô-se 3:5 "Lín tio̍h phah-sí lín tī tē-nih ê pah-thei?2...tham-sim chiū-sī pài ngó͘-siōng" Í-hut-só͘ 5:5 "Tham-sim chiū-sī pài ngó͘-siōng ê, lóng bē-tit-thang sêng chiap ke-gia̍p tī Ki-tok kap Siōng-tè ê kok." In-uī tham-châi sī bān-ok ê kin-goân. (I Thê-mô͘-thâi 6:10) oāⁿ oē lâi kóng, "Pài ngó͘-siōng sī bān-ok ê kin-goân."
Tham-sim chiū-sī koè-thàu kò͘ ka-kī ê seng-oa̍h. Chiū-sī koè-thâu tui-kiû khoài-lo̍k, hù-kuì, tē-uī, tì-sek. Che kap Siōng-tè tiong-sim ê seng-oa̍h tuì-hoán. Saⁿ ki hiuⁿ gia̍h-khí-lâi chiū beh kiû toā-kho͘-kiāⁿ, ióng-sin-miā, toā thàn-chîⁿ. Pài Siōng-tè ê lâng ia̍h ū-ê chhuì khui chiū-sī kiû phoà-pīⁿ bián chia̍h io̍h ē hó, bián lâu-koāⁿ ē thàn-chîⁿ, chò put-hoat ǹg-bāng phoàⁿ-koat bô choē. Chit khoán ê thài-tō͘ bô koh-iūⁿ pài ngó͘-siōng.
3. Ki-tok-thô͘ tio̍h tû ngó͘-siōng. Lâng nā ài chò Ki-tok-tô͘, i tek-khak tio̍h tû-khì it-chhè ē chó͘-tòng i kèng-pài, ho̍k-sāi, thiàⁿ-thàng Siōng-tè ê ok-iàu-sò͘. V. C. Kitchen kóng, "Goá í-chêng sī chi̍t ê pài ngó͘-siōng ê lâng (I was a pagan). Hit-sî só͘ pài ê ngó͘-siōng sī khoài-lo̍k, châi-pó, sè-le̍k, tē-uī, miâ-siaⁿ (pleasure, possessions, power, position ang praise). Chiū-sī 5 p ê ngó͘-siōng." 1952 nî 10 goe̍h 4ji̍t, Tiong-hoâ ji̍t-pò tē 6 pán Bō͘ Iông-hong Sian-siⁿ lūn "Tiān-iáⁿ bêng-seng ê su seng-oa̍h hit phiⁿ lūn ê thâu chi̍t kù kóng, Tiān-iáⁿ bêng-seng sī iáⁿ-bê-bûn só͘ chông-pài ê ngó͘-siōng." Só͘-í lán bô suî-piān khoàⁿ tiān-iáⁿ, lâi hām-lo̍h tī pài ngó͘-siōng.
Má-thài 19:16-22, kì-chài chi̍t ê hó-gia̍h ê chheng-liân ài tit éng-oa̍h. Chú Iâ-so͘ o-ló i ū siú lóng-chóng ê kài-bēng, chiū kā i kóng, lí chí-ū khiàm chi̍t hāng. Chiū-sī bē só͘-ū-ê chín-chè sàn-hiong-lâng (tû ngó͘-siōng), koh lâi toè goá (sìn-khò Chú). Siàu-liân lâng thiaⁿ-kìⁿ che oē, iu-bīn chiū-khì, in-uī i sán-gia̍p chin chē. Khó-sioh ah! Chit ê chheng-liân goā-koan sī chi̍t ê khó-chhú jia̍t-sim pài Siōng-tè ê lâng, kî-si̍t i ê lāi-sim bêng-bêng teh pài ngó͘-siōng. Só͘-í Iâ-so͘ Ki-tok ê kiù-in tit bē-tio̍h (Hui-li̍p-pí 3:17-20). Taⁿ ǹg-bāng chiong só͘-ū ê ngó͘-siōng it-chīn tû, lâi ho̍k-sāi chin oa̍h Siōng-tè.