Chhit-si̍p kó͘-lâi hi
七十古來稀
(TIÓNG-ÊNG LÚ TIONG Ê PÒ-KÒ)
Muî Ka-liân pò
Pún-pò kì-chiá e̍k.
1958年2月830期 p.8-10
(Pún phiⁿ sī Muî Ko͘-niû hiòng Eng-kok Bó-hoē só͘ siá ê nî-tō͘ pò-kò, èng kì-chiá ê chhéng-kiû, hō͘ goá hoan-e̍k tī chia, ǹg-bāng tha̍k ê lâng beh ke-thiⁿ tuì Lú-o̍h ê liáu-kái kap koan-sim chiū-sī).
Tiong-kok ū chi̍t kù oē kóng, "Jîn-seng chhit-si̍p kó͘-lâi hi"(人生七十古來稀),ì-sù sī kóng, chò lâng chū chá kàu taⁿ chia̍h 70 hoè ê chin hi-hán. M̄-kú kin-nî lán ê Tâi-lâm Tióng-êng Lú-o̍h ū pêng-an ta̍t-tò tē 70 nî, iā chit tia̍p chiàⁿ-chiàⁿ ū iōng hoaⁿ-hí kap kám-siā teh kî-thāi kin-nî 3 goe̍h beh kú-hêng ê kì-liām tián-lé. Pún-hāu sī chi̍t ê sian-hong ki-koan, sī siat-li̍p tī pún Tó choè chá ê chi̍t keng lú-chú ê ha̍k-hāu. Khí-seng khai-sí ê sî sī kuí-ê á lú chú ê sió thoân-thé , jiân-āu nî kú goe̍h chhim, hoat-tián kàu kin-á-ji̍t chhiau-koè 600 ê ha̍k-seng, chē-chē sī í-chêng ê ha̍k-seng ê cha-bó͘-kiáⁿ, cha-bó͘-sun tī chia teh tha̍k. Taⁿ 1956 nî kàu 1957 nî ê ha̍k-hāu chêng-hêng sī siáⁿ khoán?
It-poaⁿ ê chêng-hêng
Ha̍k-seng ê sò͘-bo̍k kin-nî iû-goân bô piàn-oāⁿ, chóng-kiōng ū 640 goā ê; chho͘-tiong 6 pan, ko-tiong 6 pan. Kî-tiong 88 miâ sī toà tī ha̍k-liâu. Chiàu lē-nî ê khoán chin-chē gín-ná lāi tâu-khó beh ji̍p-ha̍k, tì-kàu khí-seng chha-put-to bô siu-iông chho͘ tiong it-liân 3 pan bē soah--tit ê khoán, jiân-āu keng-koè kú-kú sīn-tiōng ê khó-lū chham-siông, chiah koat-tēng bô án-ni chìn-hêng, in uī ha̍k-hāu í-keng chhiâu moá-oân, kàu-sek ê uī iā moá-moá, lé-tn̂g iā bô hoat-tō͘ thang siu-iông lóng-chóng ê ha̍k-seng hō͘ in thang muí chá-khí chū-chi̍p chò lé-pài. M̄-nā án-ni , chiàu goán ê keng-giām í-keng chai-iáⁿ put-sî teh cheng-ka ê ha̍k-seng-sò͘ kiat-kó sī kiám-chió kàu-ha̍k ê hāu-kó, jî-chhiáⁿ uī-tio̍h hok-im ê kan-chèng ê khah bô la̍t. Goán chin kám-siā ū khah chē ê Ki-tok-tô͘ kàu-oân lâi chiū-jīm, tuì in ê kang-chok thang kiông-hoà ha̍k-hāu ê chong-kàu seng-oa̍h.
Tô͘-su-koán.
Bí Ko͘-niû kì-liām Tô͘-su-koán í-keng tī kū-nî 5 goe̍h chùn-kang. Kong-sek ê lo̍k-sêng tián-lé sui-jiân iáu-boē kú-hêng , chóng-sī ha̍k-seng í-keng ū teh lī-iōng. Tô͘-su-koán ê siat-kè chin suí koh khoan-khoah, ha̍k-seng siông-siông tī lī-iōng ê tiong-kan piáu-sī in ê hoaⁿ-hí. Hiān-sî khiok iáu ū khiàm í-á kap toh-á, chóng-sī keng-huì nā tio̍k-lo̍k, chiah ê chiū ē thang siat-hoat. Tī iat-tho̍k-sek piah-nih ū beh chong-siat chi̍t tè chio̍h-pi lâi kì-liām Bí Ko͘-niû ê uî-gia̍p ; chio̍h-pi ū teh khek jī, jī-kù sī Hui-li̍p-pí 1:20 só͘ kì, " In-uī lūn kàu goá oa̍h chiū-sī Ki-tok, sí chiū-sī lī-ek."
Hāu-iú-hoē.
Hāu-iú-hoē kū-nî 3 goe̍h ū khui Chóng-hoē, hit sî ū koat-tēng kuí-hāng beh kì-liām bó-hāu 70 chiu-nî hāu-khèng ê kè-e̍k. Tiong-kan chú-iàu ê chi̍t hāng chiū-sī beh chiau-chhéng chêng ê Hāu-tiúⁿ Gô͘ Le̍k-chì Ko͘-niû lâi chham-ka chit ê hāu-khèng. Hāu-iú-hoē ū boán-tiûⁿ it-tì beh hū-tam Gô͘ Ko͘-niû ê lú-huì , lâi piáu-sī in ê thiàⁿ-sim, soà piáu-sī hāu-iú ài poaⁿ-chhiáⁿ i lâi ê jia̍t-sêng.
Chheng-liân thoân-khè.
Ha̍k-hāu lāi ê chheng-liân thoân-khè sui-jiân uī-tio̍h khó-chhì á-sī chèng-hú hong-biān só͘ iàu-kiû ê hāu-goā oa̍h-tāng siông-siông tú-tio̍h chó͘-tòng, iā ū kè-sio̍k chhui-hêng choân-pō͘ ê oa̍h-tāng kè-e̍k. Kū-nî T.K.C. ê sèng-koa-tuī ū hóng-būn Tâi-lâm Tiong-hoē lāi hiuⁿ-ē ê kàu-hoē. Chi̍t goe̍h-ji̍t chi̍t piàn thoân-khè-oân ū khì Ai-hō͘-liâu kà hia ê gín-ná, soà pang-chān hia ê lāu-lâng. Koh lé-pài-ji̍t ē-po͘ ū siat iá-goā Chú-ji̍t-o̍h tī ha̍k-hāu piⁿ-á ê chng-kha, ta̍k pái sī 4 tiám poàⁿ kú-hêng , iok ū 50 ê gín-ná lâi chhut-se̍k. Ū pún-tē gín-ná kap goā-séng gín-ná lâi chham-ka, só͘-í ū hun-siat Tâi-gú kap Kok-gú nn̄g khoán ê pan-kip. Chiah ê gín-ná goân-lâi m̄-bat kap kàu-hoē ū hoat-seng sím-mi̍h koan-hē, iáu-kú hoaⁿ-hí jia̍t-sim lâi hù chit khoán Chú-ji̍t-o̍h thang thiaⁿ Sèng-keng ê kò͘-sū, o̍h gîm Sèng-si kap Sèng-tān ê koa. Choè-kīn iā ū in ê sī-toā-lâng lâi chhut-se̍k, chhin-chhiūⁿ án-ni tī chit khoán iáu m̄-bat thiaⁿ-tio̍h hok-im ê só͘-chāi , chiām-chiām ū ki-hoē thang thiaⁿ-siū hok-im.
Ha̍k-seng keng-siông iā ū chē-chē tī chhī-lāi ê kok kàu-hoē teh pang-chān in ê Sèng-koa-tuī kap Chú-ji̍t-o̍h. Koh hiān-sî Tiong-o̍h kap Lú-o̍h ê liân-ha̍p Sèng-koa-tuī iā teh kè-sio̍k. Kin-nî Tiong-hoē ián-káng pí-sài, pún-hāu thoân-khè ê tāi-piáu ū koh tit-tio̍h koàn-kun , án-ni sī liân-sio̍k 4 chhù lah. Chi̍t nî kú ê tiong-kan Kám-siā cheh, Sèng-tān cheh, Koh-oa̍h cheh, Hū-lú cheh, Chheng-liân ji̍t, tī ha̍k-hāu lāi ê lé-pài lóng sī ha̍k-seng ka-kī chú-chhî, koh ta̍k pái lóng ū bō͘ hiàn-kim, só͘ tit-tio̍h ê beh kàu 2000 kho͘, kòng-hiàn chò kàu-hoē ê hū-lú kang-chok, chheng-liân kang-chok, kuí-keng jio̍k-siáu ê kàu-hoē, í-kip te̍k-pia̍t khùn-khó͘ ê ke-têng ê lō͘-ēng. Koh chheng-liân-thoân-khè-oân iā ū chham-ka 5 kak-gîn ūn-tōng, teh hû-chō͘ sin siat ê kàu-hoē. Muí chhù choân séng ê Chhun-lēng-hoē kap Hā-lēng-hoē iā ū phài tāi-piáu khì chham-ka.
Thé-io̍k.
Kū-nî tī thé-io̍k hong-biān iû-goân ū koh tit-tio̍h chhin-chhiūⁿ ē-bīn ê sèng-lī.
Choân-séng ūn-tōng tāi-hoē:
Tiân-sài chham-ka 51 keng lú-chú tiong-ha̍k tiong-kan, tit-tio̍h tē 4 uī.
Kēng-sì chham-ka 52 keng lú-chú tiong-ha̍k tiong-kan, tit-tio̍h tē 8 uī.
Tâi-lâm chhī ūn-tōng tāi-hoē:
Luí-kiû koàn-kun, chò tāi-piáu-tuī siū phài khì chham-ka Séng-ūn.
Koh tiân-sài chho͘-tiong-cho͘ tē 1 uī.Kēng-sài chho͘-tiong-cho͘ tē 2 uī.
In-uī chho͘-tiong-cho͘ 80 kong-chhioh te-lân pau-pān 1,2,3 miâ; tìm iân-kiû chiàm 1,2 miâ. Kî-û chiàm 2 téng 5 hāng, chiàm 3 téng 2 hāng.
Ko-tiong iā ū 2 téng ê 3 hāng, 3 téng chi̍t hāng.
Pit-gia̍p-seng.
Kin-nî ū 6 ê pit-gia̍p-seng khó-ji̍p Tong-hái, Sêng-kong, Hō͘-lí Choan-kho, Lông-ha̍k-īⁿ, Teng-gô͘(sic.) téng ê Tāi-choan. Lēng-goā ū 5 ê ji̍p Sîn-ha̍k-īⁿ pó-bó-kho, nn̄g ê khì Chiong-hoà I-koán. Koh chi̍t uī bo̍k-su-kiáⁿ, koh bat tng thoân-khè thoân-tiúⁿ, pit-gia̍p 1 miâ ê, siū pó-sàng kap chióng-ha̍k-kim khì Tong-hái Tāi-ha̍k.I í-keng tī Tāi-ha̍k Ki-tok-tô͘ seng-oa̍h teh kòng-hiàn, koh siū soán chò im-ga̍k-cho͘ ê cho͘-tiúⁿ. Le̍k-nî ê pit-gia̍p-seng ê tiong-kan, siông-siông ū phoe hō͘ goán, pò-kò in tī kàu-hoē kap siā-hoē kang-chok kap hōng-sū. Choè-kīn tī Tâi-lâm Tang-mn̂g kàu-hoē(ha̍k-seng pêng-siông chhut-se̍k teh lé-pài ê) soán-kí tiúⁿ-ló lóng sī pún-hāu ê hāu-iú, koh tiong-kan nn̄g ê sī pún-hāu ê sià-kam, koh chi̍t ê sī tī Kong-pò-siā teh ha̍k-bū ê. Koh só͘ soán 8 ê lú chip-sū tiong-kan, 3 ê sī chia ê hāu-iú.
Taⁿ goán chin kî-thāi pún-hāu ê 70 chiu-nî kì-liām ji̍t, koh chin hoan-gêng Gô͘ Ko͘-niû lâi chham-ka. Goán siong-sìn chin chē hāu-iú beh tńg-lâi, beh kap goán koh saⁿ-kìⁿ, saⁿ-kap hoaⁿ-hí.
Taⁿ ū chi̍t hāng, goán chai tī koè-khì ê ji̍t-chí 70 nî kú, Siōng-tè ū ín-chhoā pó hō͘ lán ê ha̍k-hāu, chiū goán iā chhim-sìn tī chiong-lâi I ún-tàng iā beh án-ni ín-chhoā pó-hō͘ goán.
