Chhut-khì bô koh tò-lâi (一去不回來)

Chóng-hoē Gī-tiúⁿ: So͘ thian-bêng Bo̍k-su

1960年4月856期         13-15

  Tī 1 ge̍h 7 ji̍t téng-po͘ hut-jiân chia̍p-tio̍h N̂g Chóng-kàn-sū ê tiông-tô͘ tiān-oē, pò-kò chi̍t-ê m̄-hó ê siau-sit. Hit-sî put-chí tio̍h-kiaⁿ. āu-lâi koh chih-tio̍h hān-sî ê phoe, khah chheng-chhó chit ê siau-sit ê keng-koè. Taⁿ tī-chia iông-ún goá té té lâi kóng kuí-kù siàu-liām Gô͘ Thian-bēng Bo̍k-su. Te̍k-pia̍t tī i ê miâ kap goá ê miâ chit ê Tâi-oân oē ê hoat-im ná chhin-chhiūⁿ beh sio-siāng. Choē-choē lâng tī siá phoe ê sî ū sî oē chhò-gō͘. Ū soan-kàu-su khoàⁿ tio̍h pò-choá ê siau-sit , lâi thàm goá kóng, "goán siūⁿ m̄-chai sī lí á m̄-sī." Tuì án-ni hō͘ goá koh-khah chhim ê ìn-siōng. In-uī tī 3 goe̍h ji̍t chêng ū 40 ji̍t kú saⁿ-kap choè-tīn chhut-goā tī Hui-li̍p-pin kap Kiú-liông, Hiong-káng: te̍k-pia̍t chit pái choè chhut-goā tī Hui-li̍p-pin ê chū-hoē , goá 40 ji̍t kú ê tiong-kan, kap Gô͘ Bo̍k-su choè tē-it chhin-bi̍t, chha-put-to ū 100 tiûⁿ í-siōng ê kiàⁿ-thâu thang kì-liām Gô͘ Bo̍k- su. Koh te̍k-pia̍t tī chit-pái ê chū-hoē, tuì Má-lâi-a ū chi̍t -ê tāi-piáu kiò-choè Lū Thian-liông Bo̍k-su , goán Tâi-oân nn̄g-ê tāi-piáu lóng ū chi̍t-jī "Thian" ê jī, tuì án-ni goán saⁿ-lâng kám-kak tī chit ê Tang Lâm A chin chhin-bi̍t, goán ka-kī hō choè "Sam-thian", goán chiū hip chi̍t-tiuⁿ kì-liām ê siōng. Bô phah-sǹg sam-thian í-keng sit-liáu chi̍t-thian. Tī Káng Kiú ê 10 ji̍t-kú, i kap goá koh-khah chhin-bi̍t , saⁿ-kap tiàm chi̍t-keng lú-siā ê pâng-keng, saⁿ-kap khùn-tī chi̍t-téng ê bîn-chhn̂g. Bô phah sǹg kin-a-jit tioh tī chia lâi choè i ê kò-pia̍t lé-pài ê káng-tō, lâi siàu-liām i, tuì chiah ê sū, hō͘ goá koh-khah bô bē kì-tit chit ê sū-si̍t, uī-tio̍h án-ni, goá beh tuì Sèng-keng ê lāi-bīn kóng chi̍t ê kò͘-sū lâi siàu-liām Gô͘ Thian-bēng Bo̍k-su. Taⁿ só͘ kóng ê, chiū-sī Iok-sek hō͘ i ê hiaⁿ tī kā i boē khì Ai-ki̍p, hit sî só͘ tú-tio̍h ê kò͘-sū choè káng-tō, ēng chi̍t-kù "It-khì put hoê-lâi," chiū-sī chhut-khì í-āu bô koh tô͘-lâi choè tê-ba̍k, lâi siàu-liām lán só͘ kèng-ài ê tâng-kang.

  Eńg-oán lī-pia̍t.

  Thâu chi̍t-kù oē lâi ài siàu-liām ê, chiū-sī tī hit ê chá-khí ê lī-pia̍t. Iok-hān sui sī chin hoaⁿ-hí , ū phāu chin toā ê ǹg-bāng kap chin toā ê khoài-lo̍k, chun-thàn lāu-pē ê bēng-lēng, beh khì thàm chiah ê hiaⁿ-tī ū pêng-an bô, iā toà tām-po̍h piáⁿ, beh hō͘ i ê hiaⁿ-tī choè tán-lō͘. lán thang sióng-siōng tī hit chá-khí, i ê lāu-pē ún-tàng kàu tī hit ê toā mn̂g-kháu, sàng Iok-sek chhut-mn̂g. Iok-hān iā hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí chhut-khì kàu mn̂g-kháu ê sî, tuì lāu-pē saⁿ-sî kóng, "Pa-pa , chài-chián! Goá ê-hng á-sī bîn-á-ji̍t oē tò-tńg lâi." I ê lāu-pē ún-tàng chin moá-ì, khiā tī mn̂g-kháu kap i saⁿ-sî, hn̄g-hn̄g khāi tī hia teh khoàⁿ i ê kiáⁿ tuì hit tiâu lō͘ beh khì chhoē hiaⁿ-ko, ti̍t-ti̍t khoàⁿ kàu bô khoàⁿ-tio̍h i ê iáⁿ, chiah ji̍p-lâi. Chóng-sī bô phah-sǹg hit ê chá-khí tī in ê mn̂g-kháu saⁿ-kap chhéng-an lâi lī-pia̍t chi̍t-poaⁿ-iūⁿ, Tuì chit-kù oē hō͘ lán thang siūⁿ-kàu só͘ siàu-liām ê Gô͘ Bo̍k-su , ia̍h sī chhin-chhiūⁿ án-ni . It ge̍h 6 ji̍t ê chá-khí tuì i ê siok-sià kap bo̍k-su-niû saⁿ-sî chhut-khì í-āu, ún-tàng ū phāu toā ê ǹg-bāng, beh pān-lí hái-goā soan-tō ê kang-chok, lâi kàu Chóng-hoē sū-bū-só͘; chóng-sī hit chá-khí ê lī-pia̍t bô phah-sǹg chiâⁿ-choè tī tē-chiūⁿ éng-oán ê lī-pia̍t! Chit ê si̍t-chāi hō͘ lán chin toā ê chhì-kek; bān-sū ta̍uh-ta̍uh lâi lóng sī Siōng-tè ê chí-ì, m̄-sī lâng oē thang cháiⁿ-iūⁿ siám-pī ê; tuì án-ni hō͘ lán siūⁿ kàu lán muí chi̍t-ji̍t chhut-khì liáu-āu thang koh tò tńg-lâi, che lóng sī Siōng-tè un-tián. Tī lán muí chá-khí beh chhut-mn̂g ê sî, tio̍h tāi-ke ū hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí ēng chin-chiàⁿ khoài-lo̍k ê sim-chêng lâi lī-khui, che sī chin iàu-kín. Ká-sú tī chit ê chá-khí, lán ta̍k-lâng ū kám-chêng ê chhiong-tu̍t , ū kan-khó͘ ê sim, ū chē-chē m̄-goān, kap bó͘-kiáⁿ chhin-lâng pêng-iú lī-khui , āu-lâi tú-tio̍h chai-hō, chiâⁿ choè éng-oán put-kui chi kheh, lán chiū beh koh-khah siong-sim. Tī lán ê seng-oa̍h tiong,sím-mi̍h sî-hāu beh tú-tio̍h sím-mi̍h chai-hō, lán lóng m̄-chai. Iok-sek tī hit chá-khí ê lī-khui, chiâⁿ choè kuí cha̍p nî kú boē-thang koh kap só͘ thiàⁿ ê lāu-pē saⁿ kìⁿ-bīn. Taⁿ lán só͘ siàu-liām ê bo̍k-su, hit chá-khí chhut-mn̂g í-āu, chiâⁿ-choè tī tē-chiūⁿ boē-thang koh kap lán saⁿ kìⁿ-bīn, siūⁿ chit-ê kong-kéng ê sî, nā m̄ kam-sim.

  Jīm-bū tiong tú-tio̍h chai-hō.

  Tē-jī kù oē, chiū-sī Iok-sek tī i ê jīm bū tiong lâi tú-tio̍h chai-hō. Iok-sek ká-sú tī hit-ji̍t sī uī-tio̍h beh khì lú-hêng, lâi tú-tio̍h chit ê tāi-chì, phah-sǹg bô sím-mi̍h thang hō͘ lâng siàu-liām. Chóng-sī Iok-sek uī-tio̍h lāu-pē só͘ kau-tāi ê sù-bēng, beh thàm i ê hiaⁿ-tī kap iûⁿ-kûn ū pêng-an á-bô? Iok-sek tī i ê jīm-bū tiong tú-tio̍h chiah-nih toā ê chai-hō, chin-chiàⁿ sī oh-tit tam-tng. Tuì chit ê sū, iā hō͘ lán lâi siàu-liām Gô͘ Bo̍k-su, iā sī jīm-bū tiong lâi tú-tio̍h chai-hō.

  Tâi-oân Chóng-hoē thâu chi̍t-pái siat-li̍p Hái-goā Soan-tō-hoē ê sî, lâi tam-tng chit ê chin iàu-kín ê chek-jīm, uī-tio̍h hit-ji̍t sió-cho͘ jîn-soán ê hoē-gī, hū-khí choân Tâi-oân tuì hái-goā soan-tō ê sù-bēng , lâi khui-hoē ê sî, bô phah-sǹg tī i ê kang-chok ê tiong-kan, tò-lâi kàu lō͘-tiong , tú-tio̍h sòng-sit sìⁿ-miā. Sè-kan lâng ê sí ū chin chē khoán, ū lâng chia̍h kàu chin chē hoè, ló-soe chiah lâi lī-khui sè-kan, ū lâng kiám-chhái kiâⁿ kàu chū-sat ê tē-pō͘ ū ê lâng kiám-chhái tú-tio̍h chē-chē kî-hêng koài-chōng ê sí; chóng-sī hiah ê sí chē-chē boē-thang ta̍t-tit lán siàu-liām , chí-ū tī jīm-bū tiong tiong-si̍t lâi sûn-chit ê lâng , chin-chiàⁿ sī lán thang siàu-liām ê. Gô͘ bo̍k-su chit pái ê sí, nā-sī uī-tio̍h khì sàn-pō͘, á-sī khì lú-hêng lâi tú-tio̍h chhia-hō, phah-sǹg ia̍h boē thang ta̍t-tit hō͘ lán tāi-ke tī kin-á-ji̍t lâi kā i siàu-liām ; chóng-sī i tiong si̍t tī chit ê jīm-bū tiong lâi tú-tio̍h chit ê chai-hō, chiah oē thang hō͘ lán lâi siàu-liām.

  Bak huih ê saⁿ-khò͘.

  Tē saⁿ kù oē, chiū-sī Iok-hān hō͘ hiaⁿ-tī boē khì Ai-ki̍p , āu-lâi chiah ê hiaⁿ-tī só͘ toà tńg-lâi hō͘ i ê lāu-pē ê sī sím-mi̍h? Chí-ū chi̍t kiāⁿ huih ê saⁿ-á-khó͘ nā-tiāⁿ. I ê lāu-pē khoàⁿ-kìⁿ chit kiāⁿ huih ê saⁿ-á-khò͘ ê sî-hāu, chin siong-sim, thiah-li̍h i ê saⁿ kóng: "Goá tek-khak kàu tī im-hú, chiah ē thang kap goá ê kiáⁿ saⁿ-kìⁿ." Sui-jiân chiah ê kiáⁿ-jî ēng oē an-uì i, iā-sī boē thang siū an-uì. Sím-mi̍h iā boē thang an-uì i, tī i ê ba̍k-chiu chêng só͘ khoàⁿ-kìⁿ ê, chí-ū sī chit kiāⁿ huih ê saⁿ nā-tiāⁿ I só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ ê huih ê saⁿ, hō͘ i ná khoàⁿ nā toā siong-sim.

  Gô͘ Bo̍k-su tī chia uī-tio̍h chhia-hō lâu sún-sit sìⁿ-miā ê sî, tuì i moá-sin só͘ lâu ê huih, chhin-chhiūⁿ chit kiāⁿ huih ê saⁿ pâi tī lán ê ba̍k-chiu chêng. Gô͘ Bo̍k-su-niû nā siūⁿ-tio̍h chit kiāⁿ huih ê saⁿ ê sū, ún-tàng siong-sim boē oē siū an-uì. M̄-nā beh khoàⁿ-tio̍h só͘ lâu ê huih nā-tiāⁿ, tī i só͘ lâu choē-choē ê uî-bu̍t-bô-lūn sī chheh á-sī i-ho̍k, kap ta̍k-hāng ê mi̍h-chiah ê chiū-sī i 60 nî kú ēng i huih-koāⁿ só͘ tit-tio̍h ê. I ê gián-kiù, á-sī sò͘-cha̍p nî só͘ kàu-io̍k ê sîn-ha̍k-seng, chiah ê lóng sī chhin-chhiūⁿ chi̍t kiāⁿ huih ê saⁿ lâu-teh hō͘ lán. Lán khoàⁿ-kìⁿ chit kiāⁿ huih ê saⁿ ê sî, kiám bô siong-sim siàu-liām i mah?

  Kî-biāu ê chài-hoē.

  Ngá-kok kap iok-sek tī hit chá-khí ê lī-pia̍t, chiâⁿ-choè éng-oán ê lī-pia̍t. Chit ê Ngá-kok chin siong-sim, bô ǹg-bāng thang koh kìⁿ i ê kiáⁿ ê bīn. Nā-sī Siōng-tè ê an-pâi chin kî-biāu, kuí-cha̍p nî āu tī Ai-ki̍p thang kap Iok-sek saⁿ-kìⁿ. Chi̍t ê só͘ choè, chiū-sī Siōng-tè uī-tio̍h Í-sek-lia̍t ê peh-sìⁿ tāi-seng ū-pī, āu-lâi beh chhoā in kàu ê só͘-chāi. Keng-koè kuí-cha̍p nî āu, Ngá-kok tī choa̍t-bōng tiong koh tit-tio̍h chin toā ê ǹg-bāng, kàu Ai-ki̍p hit pêng kap i ê kiáⁿ saⁿ-kìⁿ, kàu hit sî chiah tit-tio̍h chin ê an-uì. Taⁿ chit ê choè-āu ê oē thang choè lán ê an-uì. Tī tē-bīn-chiūⁿ lán sui-jiân bô ǹg-bāng thang koh ēng lán ê thiàⁿ kap só͘ ū ê iú-chêng lâi kap i kau-poê; chóng-sī lán siong-sìn chit kù oē, chiū-sī chiong-lâi tī hit pêng ê sè-kài lán tek-khak beh saⁿ-kìⁿ. I tāi-seng lán kàu hit pêng lâi thèng-hāu siong-sìn lóng chóng beh kàu hit pêng, chhin-chhiūⁿ ngá-kok sui-jiân ū chiām-sî lī-pia̍t ê iu-būn , nā-sī koh kuí-cha̍p nî āu, Siōng-tè kā i an-pâi, hō͘ i tī Ai-ki̍p kap i kiáⁿ saⁿ-kìⁿ.

  Taⁿ kiû Siōng-tè lâi si-un tī Bo̍k-su-niû kap i ê uî-cho̍k, thang tuì Iok-sek ê kò͘-sū lâi siū an-uì. Lán tāi-ke kin-á-ji̍t tī chia siàu-liām Gô͘ Bo̍k-su tī tē-bīn-chiūⁿ só͘ choè ê kang-chok, hō͘ lán thang tui-suî i ê sìn-gióng , i ê seng-oa̍h, i ê jîn-keh. Goān Chú ê an-uì tī lán tāi-ke ê tiong-kan , uī-tio̍h i choè chi̍t ê chhut-khì bô koh tò-lâi ê lâng hō͘ lán siông-siông siàu-liām. Lán tuì chit pái ê sū-kiāⁿ, thang koh khah kéng-séng lán ê seng-oa̍h, sî-siông chûn kèng-uì Siōng-tè ê sim, chīn-tiong tī lán ta̍k-lâng tuì Siōng-tè só͘ niá-siū ê chit-bū , kàu choè-āu ê ji̍t thang kap só͘ siàu-liām ê Gô͘ Bo̍k-su saⁿ-kìⁿ tī hit pêng ê sè-kài.