KÁNG-TOÂⁿ
Koh-oa̍h ê Chú
Lâu Chín-hong
1961年4月 868期 5-7
Kong-im jím-jiám, ji̍t-goa̍t jû-so. Kin-nî ê Koh-oa̍h-cheh í-keng chāi tī gán-chiân ê 4 goe̍h 2 ji̍t. Taⁿ lán beh ngiâ-chih Chú koh-oa̍h ka-chiat, lán sui-jiân tiàm tī lán ê choē lâi sí ê lâng, iā beh tiàm tī Chú ê gī lâi koh-oa̍h. Só͘-í Chú Iâ-so͘ tuì Má-tāi kóng, " Koh-oa̍h kap oa̍h-miā sī chāi tī Goá. " Thang chai, Chú Iâ-so͘ ê sí kap I ê koh-oa̍h sī lán Ki-tok-kàu chin iàu-kín kàu-gī. Pó-lô kóng, " I sī chò chiah ê teh khùn ê , thân chi̍t ê koh-oa̍h".(ⅠKo 15:20)
Eng-kok chhut-miâ ê si-ong Tek-ní-sùn, ū chi̍t ji̍t tú tī hoe-hn̂g teh khoàⁿ hoe, i sī chi̍t ê jia̍t-sim ū sìn-gióng ê sìn-tô͘, ū pêng-iú mn̄g i, lí kap Siōng-tè sī siáⁿ khoán ê koan-hē. I suî-sî ìn kóng, goá kap Siōng-tè ê koan-hē, tú chhin-chhiūⁿ chiah ê hoe kap thài-iông ji̍t-kng ê koan-hē sio-siāng. Bô kng-soàⁿ chiū tē-chiūⁿ tōng-bu̍t, si̍t-bu̍t chiū bô oa̍h-miā. Chú Iâ-so͘ nā bô koh-oa̍h sè-jîn chiū bô oa̍h-miā. Lán chai ha̍k-būn ê ki-chó͘ chāi tī kng. Sìn-tô͘ sìn-gióng ê ki-chhó͘ chāi tī Chú ê koh-oa̍h.
Kng nā tuì chū-jiân hiān-chōng the̍h khí-lâi, chiū bô ū hiān-chāi kho-ha̍k ê hêng-sêng, Chú nā bô koh-oa̍h, chiū Ki-tok-kàu bô ū kin-á-ji̍t chit khoán ê chìn-pō͘. Lán chai lán ji̍t-siông ê seng-oa̍h, á-sī tī chū-jiân hiān-siōng ê tiong-kan, tek-khak nn̄g hāng pit-iàu ê iàu-sò͘ tī-teh, chiū-sī sî-kan kap khong-kan. Chhin-chhiūⁿ án-ne, lán ê chong-kàu, lán ê sìn-gióng iā sī tek-khak ū Chú ê sí kap I ê koh-oa̍h.
án-ne lán chiū chai tē-chiūⁿ bô kng, lán ê seng-bēng chiū bē-tit oân-sêng. Tōng-bu̍t, si̍t-bu̍t iā bē-ē pó-choân in ê seng-bēng. Kng chiū-sī teh niû ú-tiū ê phiau-chún kap chhiok-tō͘, iā chiū-sī teh hù-ú oa̍h-miā tī chū-jiân-kài chi̍t khoán kun-pún ê lêng-le̍k. Bô kng tē-kiû piáu-bīn ê seng-bu̍t it-chhè chiū ē sí-khì. án-ne kng chiū-sī tē-kiû it-chhè ê oa̍h-miā. Só͘-í Chú ê sí kap I ê koh-oa̍h tuì tī sin I ê lâng iā ū sí oa̍h ê koan-hē.
Taⁿ lán him-hông gêng-chiap tio̍h Koh-oa̍h-cheh, Chú kóng, "Koh-oa̍h kap oa̍h-miā chāi tī goá." án-ni tī chia hō͘ lán siūⁿ kuî hāng:
1.Chú ê oa̍h tāi-seng hō͘ ha̍k seng koh-oa̍h.
Chú ê ha̍k-seng chiàu Sèng-keng pò lán chai, toā-pō͘-hūn sī bû ha̍k bûn-bông. "Chèng-lâng khoàⁿ-kìⁿ Pí-tek Iok-hān ê hó-taⁿ, koh chai in sī bô ha̍k-būn ê pêng-siông lâng, chiū kî-koài; koh jīn-tit in bat toè Iâ-so͘"(Tô͘ 4:18) Chū-jiân tuì tī in ê ha̍k-seng, pún-sū, le̍k-liōng goân-lâi bē thang uī Chú chò sím-mi̍h. Tān-sī tuì Chú ê hun-tô kap éng-hióng, iū-koh Chú kap in tông-chāi, chiū tò-chhù ē hêng-i, soan-iông hok-im. Sui-jiân sī án-ne, it-tàn khoàⁿ tio̍h tèng si̍p-jī-kè, chiū hûn siau khì soàⁿ, sòng-chì, hoe-sim; oán-jiân iûⁿ bô bo̍k-chiá ê chōng-thài. Sui sī án-ne, āu-lāi in ū 190 tō͘ ê kip-choán ti̍t-hā ê choán-piàn, suî-sî ū īⁿ-siông ê lêng-le̍k, ū put-khut put-láu ê chì-khì, kiông-chì chòng-sim khai-sí thoân hok-im, Sui sī siū lia̍h, siū phah, kàu boé siū koaiⁿ, iáu-kú ióng-óng māi chìn; sī siáⁿ goân-in? Chiàu in kan-chèng kóng, "Chit ê Iâ-so͘, Siōng-tè í-keng hō͘ I koh-oa̍h goán chiah ê lóng chò I ê kan-chèng"(Tô͘ 2:32). Che sī uī-tio̍h I ê ha̍k-seng ū khoàⁿ-kìⁿ Chú ê koh-oa̍h, só͘-í ū khí sí hoê-seng; tit-kiù ê oa̍h-miā ê lêng-le̍k tiàm tī in sim-lāi. Chiū khí-chhiú kiù-sè chè-bîn, chò chiah ê toā ūn-tōng chhut-lâi. In put-tàn bo̍k-kek Chú Iâ-so͘ ê koh-oa̍h, In ê sim-lāi ū koh-oa̍h ê Chú kap in tông-chāi, ná chún Pó-lô kóng, " M̄-sī goá teh oa̍h, sī Chú tiàm tī goá teh oa̍h"(Ka 2:20). Só͘-í tuì án-ne khoàⁿ, tuì tī Chú ê koh-oa̍h, chiu-chiàⁿ hō͘ I ê ha̍k-seng ê sim-su ì-liām iā tâng oa̍h.
2. Sè-kài le̍k-sú tuì I lâi oa̍h.
Sui-jiân hong chio̍h siat peng iáu-kú bē thang chó͘-tòng, hông-chí Chú ê koh-oa̍h. Í-lâi keng-koè 2 chheng nî, sui sī ha̍k-soat, gî-sek-tiong siū that-gāi, á-sī ū lâng tiàm tī hoâi-gî kap choē-ok tiong; siū thun-bia̍t, tì-kàu sit-pāi. iáu-kú nā hoaⁿ-hí chiap-la̍p sêng-siū hit ê sî-chūn, Chú Iâ-so͘ put-sî kah-ná koh tuì hong-chio̍h ê bōng chut-lâi. Tì-kàu hō͘ kok sî-tāi, tī kok ê bîn-cho̍k ê tiong-kan hō͘ sek-tòng ê jîn-bu̍t oa̍h khí-lâi. uī-tio̍h chin-lí, hok-im toê-hong ù-sio̍k cheng-chiàn hó ê cheng-chiàn. Pí-phēng tī 16 sè-kí ê toā chong-kàu kái-kek-ka Má-teng Lō͘-tek ê sim-nih Kaⁿ-ga̍k ê kái-liông-ka Iok-hān Hā-oá. Lô͘-lē kái-hòng ê kū jîn Lîm Khéng, á-sī chheng chò A-hui-lī-ka ê kng Lí-un-su-teng, kî-thaⁿ chē-chē kia̍t-chhut ê jîn-bu̍t, put-khó sèng-sò͘. Tuì í-siōng ê sū-si̍t, chèng bêng lóng sī oa̍h tī Chú Iâ-so͘ ê lāi-tiong. Koè-khì sī án-ne, hiān-chāi sī án-ne, koh chiong-lâi khak-sìn it-tēng iā beh koh kè-sio̍k.
3. Sìn ê lâng tiàm tī I tit oa̍h-miā.
Chú Iâ-so͘ bat kóng, "Goá si̍t-si̍t kā lí kóng, chi̍t lia̍p be̍h bô lo̍h tē lâi sí, chiū iû-goân chi̍t lia̍p nā-tiāⁿ; sí, chiū kiat-si̍t chē-chē" Chi̍t chin be̍h-á iā lo̍h chhân, kàu siu-sêng ê sî thang tit-tio̍h kuí cha̍p táu. Chit-lia̍p chhiū-chí lo̍h tē, só͘-nî āu chiū tióng-toā chiâⁿ chhiū, nā-sī chi̍t niú kim-á tâi tī tē-nih, kuí bān nî ia̍h bô thang cheng-ka si-hô. Hit ê goân-in chiū-sī chiân-chiá ū oa̍h-miā, nā-sī hō͘-chiá bô oa̍h-miā.
Kám-siā Chú, lán chá-chêng kah-ná chhin-chhiūⁿ bô lo̍h thô͘ ê be̍h-á, m̄-nā bē sêng-tióng kiat-si̍t nā-tiāⁿ, hoán-tńg; tiàm tī chit ê choē-ok hú-pāi ê siā-hoē; tiàm tī siâ-îm ok-to̍k ê sè-kài kap sí-lâng chi̍t-poaⁿ. uī-tio̍h Chú Iâ-so͘ sī lán ê oa̍h-miā, só͘-í hō͘ lán hoān-nā tiàm tī I ê lâng ū éng-oa̍h. Chiàu só͘ kóng, lán nā kap I tâng-sí, chiū beh kap I tâng oa̍h.
Chú Iâ-so͘ tī nn̄g-chheng nî chèng sí liáu ū koh-oa̍h á bô, kiám-chhái ēng chi̍t khoán oan-khiau ê lí-lūn lâi hó͘-jīn iā bô tek-khak. M̄-kú hiān-kim I koh-oa̍h tī lán ê sim-tiong, lán tuì án-ne teh oa̍h, teh uī-tio̍h I oa̍h-tāng; chit ê sū-si̍t bô lâng ē hó͘-jīn tit. oán-jiân tī Iok-hān tē 9 chiuⁿ só͘ kì hit ê bông-jîn ê sìn-tiâu. "I chiū ìn kóng, I sī ū choē ê lâng á m̄-sī, goá m̄-chāi; chí-ū chai chi̍t hāng, chiū-sī goá chêng chheⁿ-mê, hiān-kim ē khoàⁿ-kìⁿ." Sui-jiân Hoat-lī-sài lâng, á-sī Chú ê tuì-te̍k m̄-sìn i pêng-sò͘ chheⁿ-mê; á-sī Chú Iâ-so͘ i-hó ba̍k-chiu sī hoān-tio̍h an-hioh-ji̍t, sī ū choē ê lâng. I lóng put-koán thaⁿ, i chí-ū chai í-chêng chheⁿ-mê, hiān-kim ē khoàⁿ-kìⁿ, che sī tuì Iâ-so͘ ê i-tī. Tì-kàu Hoat-lī-sài lâng bô oē thang koh piān-pok. In-uī chèng-kù pí lūn sī khah hó.
Pó-lô uī-tio̍h beh phah-biat Ki-tok-kàu ê ūn-tōng, chiū kàu Tāi-má-sek. Tī tô͘-tiong siū Chú kéng-tiàu. Khoàⁿ-tio̍h koh-oa̍h ê Chú, liáu-āu oân-choân kái-piàn chiâⁿ-chò sin lâng. I tuì sè-kài sí, tuì choē-ok sí; soà soan-giân tû si̍p-jī-kè í-goā m̄-chai poàⁿ hāng. I ê oa̍h kap I ê sí, sī tiàm Chú Ki-tok oa̍h-miā ê lāi-bīn.
Taⁿ khiok m̄-sī Pó-lô, lán hiān-chāi kap kó͘-tāi ê sù-tô͘, sûn-kàu-chiá, kái-kek-ka sio-siāng. Hiān-chāi koh-oa̍h kap oa̍h-miā ê Chú tiàm tī lán sim-tiong teh oa̍h. Tì-kàu lán hāin-chāi ê oa̍h, chiah ū ì-gī, ū kè-ta̍t. "In-uī tiàm tī siúⁿ-sù goá khuì-la̍t ê, goá sū-sū lóng ē." Lán tiàm tī Chú ê oa̍h-miā ê lâng, í-keng tī hiān-sè chiâⁿ-chò chi̍t ê bān-lêng chú-gī chiá. Lán tio̍h chhian kám bān siā.
Í-siōng lán tī chit ê Koh-oa̍h-cheh hoaⁿ-hí ê sî, chiū chai Ki-tok ê koh-oa̍h kap I ê oa̍h-miā kap lán ê tit-kiù ū chhim tāi ê koan-hē, in-uī I nā bô koh-oa̍h lán sī iáu-kú tī choē-tiong, chiū-sī tī sí-bia̍t ê tiong-kan. Sè-kan hiān-sî ū Ki-tok-kàu sìn-chiá, ia̍h ū Ki-tok sìn-chiá. Chiân-chiá kiám-chhái bô it-tēng su-iàu koh-oa̍h ê Ki-tok, tān-sī hō͘-chiá sī choa̍t-tuì ū thé-giām tio̍h Chú ê oē, " oa̍h-miā sī chāi tī Goá" ê lâng.
In-uī tuì tī Iâ-so͘ Ki-tok ê koh-oa̍h sìn-tô͘ í-keng tit-kiù. Hiān-sî ū siáⁿ lâng thang khòng-kū, á-sī hó͘-jīn koh-oa̍h ê Chú Ki-tok? Bô-sîn-lūn chiá mah? Kīn-tāi ê bûn-hoà lâng mah? Î-bu̍t chú-gī chiá mah? Choân-thé chú-gī chiá mah? Bô la̍h! Tuì tī oa̍h-oa̍h ê sìn-tô͘, tī oa̍h-oa̍h ê kàu-hoē, tī ū oa̍h-miā ê hok-im soan-thoân tong-tiong sī bô sím-mi̍h thang kū-choa̍t koh-oa̍h ê Ki-tok. Lâng nā khòng-kū oa̍h-oa̍h ê Ki-tok ê, choè-āu sit-pāi. Tuì-hoán chiap-la̍p Chú Ki-tok, sìn I chò koh-oa̍h kap oa̍h-miā ê Chú ê, sī sèng-lī, sī koh-oa̍h, sī tit-kiù. Iâ-so͘ nā bô koh-oa̍h, chiū le̍k-sú chū-thé sī bē tit thang soeh-bêng tit-ê.
Taⁿ goān lán tī chit ê siū-lān-chiu kap Koh-oa̍h-cheh, saⁿ-kap lâi thé-giām tio̍h Siōng-tè ê bông-in kap hióng-siū tio̍h oa̍h-miā sī chāi tī Goá ê tāi-lêng, tāi-le̍k. Hō͘ lán tit-kiù ê lêng-bēng beh it-hoat tit-tio̍h kiông-hoà, tī Tâi-oân ta̍k só͘-chāi. Ū hó ê poē-ka ūn-tōng, thang kiat éng-oán oa̍h-miā ê koé-chí.
