Kóng-tó(Hi-lo-si-ma) Po̍k-chà kì
Chiā Keng e̍k
1962.2.1 879 18-19
(1)8 tiám 15 hun!
1945 nî 8 goe̍h chhe 6, pài-it chá-khí thàu-chá, khong-si̍p kéng-pò í-keng kái-tû; 7 tiám goā, kéng-kài kéng-pò iā kái-tû. Ta̍k lâng koáⁿ-kín chiàu siông beh khì chiūⁿ-pan, hū-jîn-lâng teh siu cha-khí-tǹg(sic.) ê toh-téng. Hut-jiân ū gîn-sek ê B 29 chi̍t chiah, chhut-hiān tī Hi-lo-si-ma chhī-goā ê siōng-khong; chiong i ê ki-koan chhiat tiām, hō͘ i bô siaⁿ, chiū ti̍t-ti̍t chhu tuì chhī-lāi ê khong-tiong ji̍p-lâi. Tú ū chi̍t ê hū-jîn-lâng kia̍h-thâu khoàⁿ kóng, "Ah! Lí khoàⁿ! Tuì hui-ki ū mi̍h teh ka-la̍uh lo̍h-lâi;"......chhin-chhiūⁿ lo̍k-hā-soàⁿ. bān-bān teh kàng-lo̍h, koân iok 6000 kong-chhioh......8 tiám 15 hun! Hut-jiân ū chi̍t chūn chheⁿ-pe̍h ê siám-kng tà-lo̍h Hi-lo-si-ma choân chhī!
(2) Chheⁿ-chháu teh to̍h!
Hit sî Hi-lo-si-ma kàu-hoē ê Si-kha-ma Bo̍k-su(四竈一郎), sī tī lī po̍k-chà ê tiong-kan tē-tiám ū 2 kong-lí poàⁿ, kīn kau-goā chi̍t ê soaⁿ-lûn-á ê soaⁿ-io. Hia chiū-sī Toē-sìn(遞信) káng-si̍p-só͘ ê hāu-sià, ta̍k ê pài-it siōng-ngó͘ 8 tiám, i lóng tio̍h khì hia ián-káng. I tú-tú khiā tī lâu-kha chit-oân-sek ê thang-á-piⁿ, tuì hia ē thang liâu-bāng tio̍h Hi-lo-si-ma chhī ê toā pō͘-hūn. Siám-kng liáu-āu, bo̍k-su chek-sî khoàⁿ-kìⁿ Hi-lo-si-ma choân chhī ê tē-bīn ū kha̍h chi̍t têng, chhin-chhiūⁿ iû phû-bīn , âng-âng teh to̍h ê hoé-hái! Tú-tú hit sî toā po̍k-chà ê siaⁿ-im chín-tōng thiⁿ-tē! Hāu-sià chek-sî tó, tuì bo̍k-su ê téng-bīn teh--lo̍h-lâi! Tī thang-á goā, bô chhēng saⁿ teh khau-chháu ê kang-lâng, ka-chiah-phiaⁿ ê phoê kui phiàn lóng liù khí-lâi!
Ū chi̍t ê chheng-liân tī chhī-lāi teh kiâⁿ, hō͘ siám-kng tuì téng-bīn chiò-tio̍h ê sî,choân-sin kám-kak chi̍t chūn ê jia̍t-khì, chhin-chhiūⁿ hō͘ kún-kún ê iân lâm--tio̍h, kiap tī seng-khu ê khoán.I só͘ chhēng ê kok-bîn-ho̍k chek-sî sio kàu chhuì-chhuì lak tī thô͘-kha. Choân-sin ê phoê-hu iā sūn-soà hiauh-hiauh, kńg-kńg, tin-tin lo̍h-khì, chhin-chhiūⁿ phoà-pò͘ chi̍t-iūⁿ. I chi̍t-ē khoàⁿ, sin-piⁿ ê chheⁿ-chháu lóng teh to̍h hoé! chhin-chhiūⁿ choá teh to̍h! I soà khoàⁿ kàu gāng--khì. Sui-jiân tuì i bô phoê ê seng-khu ū huih kap thng, kám-kak chhin-chhiūⁿ iû teh lâu-lo̍h; chóng-sī siūⁿ bē hiáu-tit, che sī si̍t-chāi, á-sī bāng-kìⁿ.
(3)Kî-hêng koài-chōng ê jîn-kûn.
Toā po̍k-chà ê siaⁿ-im koè liáu chhī-lāi ê kong-kèng oân-choân kái-piàn. Ta̍k hāng mi̍h lóng tó lo̍h-khì, phak tī tē-nih; chí-ū tiān-hoé-thiāu iáu khiā-teh, pìⁿ hoé-thoàⁿ. Chēng chauh-chauh! Bān-mih lóng bô chò siaⁿ, liân chhoán-khuì iā m̄-káⁿ ê khoán. Chi̍t sî hóng-hut chhin-chhiūⁿ goân-sí sî-tāi, chhiⁿ-chhìn ê hông-po͘.
Bô loā-kú chē-chē só͘-chāi chiū ū o͘-ian chhèng koân, teh hoé-sio. iáu ē tín-tāng ê lâng, chiū tuì hāu-phiaⁿ-phoè ê tiong-kan pê chhut-lâi. Tī sio hut-hut ê ke-lō͘ in chiâⁿ-chò kui choā, bān-bān teh kiâⁿ. In ê hêng-chōng lóng piàn-oāⁿ, kui seng-khu khiû-khiû niù-niù. Siang-chhiú tī thâu-chêng, bē giâ koân, iā m̄ káⁿ pàng kē. Bô-lūn lâm-lú, ū chhēng saⁿ-khò͘ kah[sic.] ná chhin-chiūⁿ bô. Ū siàu-liân ê hū-jîn-lâng bīn chéng 2 poē toā, ba̍k-chiu hō͘ chéng khí-lâi ê bah tâi--khì, soà bô khoàⁿ-kìⁿ. iā ū lâng kui seng-khu choan-choan huih lo̍k chi̍h-chi̍h. In lóng bô chhut-siaⁿ, bē ai, iā bē haiⁿ; chhin-chhiūⁿ teh sàng-chòng ê hêng-lia̍t, chēng-chēng...bān-bān...teh kiâⁿ. In ê nâ-âu ke̍k-kî chhuì-ta. "Chuí! ài-lim chuí!"
In sī ǹg chhī-lāi ê khe-piⁿ teh kiâⁿ. Tī in ê kha só͘ ta̍h ê tē-bīn, ū bû-sò͘ hoé-hu-sek ê sin-si, chhin-chhiūⁿ tâng-siōng tó-teh; pak-tó͘ phòng-phòng, sì-kha liòng-ti̍t, chhin-chhiūⁿ jiû-hî. Tī hū-jîn-lâng ê sin-piⁿ iā ū sè-sè ê eⁿ-á hē-teh, o͘-o͘ chhin-chhiūⁿ to̍h bô koè ê chhâ-kho͘.
(4)iām-jia̍t ê khe-po͘.
Goán-chú-hûn(sic.) í-keng siau-bô, chóng-sī tuì tē-bīn ta̍k só͘-chāi ū o͘-ian chhèng-koân, tī téng-bīn ū hē-thiⁿ kiông-lia̍t ê thài-iông teh chian. Chiah ê kî-hêng koài-chōng ê jîn-kûn, sio-soà ti̍t-ti̍t chū-chi̍p lâi kàu iām-jia̍t ê khe-po͘. Bô kú khoan-khoah ê khe-po͘ chiū chhiong-moá chiah ê hoé-hu-sek ê jîn-kûn. Ū chi̍t ê siàu-liân-lâng pê kàu chuí-piⁿ àⁿ-lo̍h beh lim chuí, chū án-ni chhih lo̍h-khì tn̄g-khuì "Hō͘ hoé sio-tio̍h ê lâng, lim chuí ē sí o͘h!" M̄-chai tuì tó-uī, ū lâng án-ni teh hoah. Ah! Chī-chuī bô hō͘ hoé sio-tio̍h ah? lâi kàu chia ê lâng, ta̍k-ê lóng mā sio kah kui seng-khu noā kô͘-kô͘!
iām-jia̍t ê ji̍t--sî koè-khì, âng-sek ê mî--sî chiū lâi. In-uī ta̍k só͘-chāi ê hoé-sio hoán-chiò, choân-chhī lóng âng phà-phà. Âng-sek ê mî--sî koè liáu, iām-jia̍t ê ji̍t-sî koh-chài lâi. Hoâiⁿ tī khe-po͘ ê sin-si ná lâi ná chē. Chhàu-bī piàn-tē! Sí bô khì ê hô͘-sîn poe lâi teh cham bô phoê ê sin-si ê chhàu-bah. Tē 3 ji̍t......tē 4 ji̍t iā koè-khì. Bû-sò͘ ê sin-si lóng teh siⁿ thâng. Lâng chiū chiong in khioh kui tui lâi sio.
(Thāi-sio̍k)